Όχι «για τρέλες στις Σεϋχέλλες»…
Γράφει η Μαρία Αρβανίτη Σωτηροπούλου
Βρεθήκαμε απροσδόκητα στις νήσους Σεϋχέλλες, προσκεκλημένοι σε Συνέδριο για την Ειρήνη, την Οικολογία και την εξάλειψη της Πυρηνικής και Βιοχημικής απειλής.
Οι Σεϋχέλλες στο νου των Ελλήνων, ειδικά μετά το γνωστό τραγουδάκι προηγούμενων δεκαετιών «πάμε για τρέλες στις Σεϋχέλλες», φαντάζουν σαν ο ύψιστος τουριστικός προορισμός. Λίγοι θυμούνται ότι μόλις το 1956 ήταν ο τόπος εξορίας του Εθνάρχη της Κύπρου Μακαρίου και ελάχιστοι γνωρίζουν ότι αυτό το λιλιπούτειο νησιωτικό κράτος κατέκτησε την ανεξαρτησία του από τους βρετανούς μόλις το 1976, ενώ από το 1979 έως το 2009 υπήρχε μονοκομματική σοσιαλιστική κυβέρνηση.
Μην πάτε, λοιπόν, στις Σεϋχέλλες για τρέλες ολονύχτιου κλάμπινγκ στυλ Μυκόνου. Ούτε αν επιθυμείτε μαζικές πολυτελείς διακοπές σε πεντάστερο ξενοδοχείο με φθηνό φαγητό και πάμφθηνη μαϊμουδίσια αγορά. Ούτε αν θεωρείτε τη συσκευή της τηλεόρασης απαραίτητο εξάρτημα του δωματίου ή αν μένετε προσκολλημένοι στο κινητό (έχουν μόνο 3G και οι ελληνικές εταιρείες δεν συνδέονται) ή αν απαιτείτε υψηλές ταχύτητες στο Ίντερνετ. Από αυτή την άποψη οι Σεϋχέλλες παραμένουν τόπος εξορίας για τους τεχνολογικά εξαρτημένους. Υπάρχουν μπαρ, αλλά μόνο σε ξενοδοχεία ή ντισκοτέκ. Πουθενά δε συναντάς ολόκληρες συνοικίες νυχτερινής διασκέδασης. Οι Σεϋχέλλες δεν αποτελούν προορισμό εκπόρνευσης, αλλά χαλάρωσης και οικολογικής παιδείας. Με πληθυσμό μόλις 84.000 κατοίκους διάσπαρτο σε 150 γρανιτένια και κοράλλινα νησιά, η χώρα έχει το προνόμιο αδιάκοπης τουριστικής περιόδου, αφού η ετήσια θερμοκρασία παραμένει στους 25-34ο C, η φυσική ομορφιά είναι απαράμιλλη και οι αμμουδερές παραλίες πεντακάθαρες, με νερά διαυγή και ζεστά όλο το χρόνο χωρίς κινδύνους από τυφώνες ή παλίρροιες. Σαν κιβωτός του Νώε στη μέση του Ινδικού ωκεανού λίγες μοίρες κάτω από τον ισημερινό διασώζει εξαιρετικά μεγάλη ποικιλία χλωρίδας και πανίδας, με τους γιγάντιους coco de mer και τις γιγαντοχελώνες (ένα από τα αντικείμενα του Συνεδρίου) να αποτελούν τους διασημότερους εκπροσώπους, μιας εκπληκτικά μοναδικής βιοποικιλότητας.
Παραμένει σκόπιμα ακριβός προορισμός (τριπλάσιο κόστος με λιγότερες απολαβές απ’ ότι π.χ. στην Ταϋλάνδη) και ελάχιστα ξενοδοχεία είναι πάνω από 100 κλινών. Η πλειοψηφία των τουριστικών καταλυμάτων είναι μικροί καλόγουστοι ξενώνες ή ενοικιαζόμενα διαμερίσματα. Οι τουριστικές υποδομές κρύβονται, όλες οι αμμουδιές παραμένουν ελεύθερες από ξαπλώστρες και ομπρέλες, και φυλασσόμενες από τη δημόσια αστυνομία, η ηχορύπανση των beach bar άγνωστο φαινόμενο, ενώ πουθενά δεν επιτρέπεται το ελεύθερο κάμπινγκ.
Η σταθερή τουριστική προσέλευση επιτρέπει στους ντόπιους να διατηρούν ανεπηρέαστη την καθημερινότητα και τους χαλαρούς ρυθμούς εργασίας τους. Τα γραφεία και τα μαγαζιά λειτουργούν 9π.μ.-16μ.μ., αφού ακόμη δεν υπάρχουν πολυεθνικά σουπερμάρκετ ή ΔΝΤ να απαιτήσουν περισσότερες ώρες δουλειάς. Αν και στους δρόμους ή τα λεωφορεία ο κόσμος είναι φιλικός και στις μεταξύ τους σχέσεις είναι διαχυτικοί, σαν εργαζόμενοι είναι απίστευτα αργοί και ψυχρά ή τυπικά ευγενικοί. Ίσως αυτό οφείλεται στην ανθρωπολογική ιδιαιτερότητα, που έδρασε ακριβώς όπως το βάρος για το coco de mer. Μια καρύδα βάρους 25 κιλών, βουλιάζει στη θάλασσα και δε μπορεί να εποικήσει άλλα νησιά. Αν επιβιώσει παραμένει μοναδική και μόνο στο νησί Praslin, που θαρρείς ότι αντέγραψε το Jurasic park.
Οι Σεϋχέλλες εποικίστηκαν μόλις τον 18ο αιώνα αρχικά από τους Γάλλους, οι οποίοι κατέστρεψαν τα μέχρι τότε ορμητήρια πειρατών στα νησιά και δημιούργησαν αποικία. Για να γίνει προσοδοφόρα έκαναν εισαγωγή νέγρων δούλων μέχρι το 1810, οπότε οι Άγγλοι με συνθήκη που επέτρεπε στους γάλλους φεουδάρχες να διατηρήσουν τα προνόμια τους ανέλαβαν τη διακυβέρνηση κάνοντας εισαγωγή και ινδών υπηρετών. Έτσι το νησί σήμερα κατοικείται από ένα ανθρωπολογικό πάζλ, τους κρεολούς, μιλούν μια παραφυάδα γαλλικών, τα κρεολικά, ενώ έχουν σαν επίσημη γλώσσα και τα γαλλικά και τα αγγλικά. Αν και καθολικοί χριστιανοί, παραμένουν μητριαρχική κοινωνία, τα παιδιά γεννιούνται εκτός γάμου με νόμους που υποχρεώνουν τους άνδρες στη φροντίδα των παιδιών. Γιαυτό και στην λειτουργία που παρακολουθήσαμε στην καθολική εκκλησία, ο ιερέας ευλογούσε, ενώ μια γυναίκα (ιεροσυλία για τους καθολικούς στην Ευρώπη) έδινε την όστια (κοινωνούσε) τους πιστούς.
Πουθενά δε βλέπεις ζητιάνο. Υπάρχει φτώχεια αλλά κρύβεται, όπως και ο πλούτος των ντόπιων. Δεν προβάλουν τον πλούτο, είναι πολύ περήφανοι για να επιδεικνύουν τη φτώχεια τους. Δεν έχουν κανένα από τα αυτονόητα για μας πολυεθνικά καταναλωτικά προϊόντα. Από Nescafe μέχρι τα διεθνή σνακς. Στα σούπερ μάρκετ που θυμίζουν μπακαλικάκι της δεκαετίας του ‘50 πωλούνται μόνο ντόπια προϊόντα. Φυσιολογικό, αφού η αντιστοιχία ρουπίας με δολάριο ή Ευρώ πάει από το κακό στο χειρότερο. Το τίμημα της ανεξαρτησίας του Παραδείσου. Μόνο η Coca Cola έδωσε άδεια παραγωγής των προϊόντων της στην τοπική ζυθοποιία. Αν και το Διεθνές Αεροδρόμιο είναι τριτοκοσμικό, διαθέτουν δωρεάν 12χρονη υποχρεωτική παιδεία, σε ωραία σχολικά συγκροτήματα, σύστημα δωρεάν υγείας, παρά τους περιορισμούς που περιμένεις σε τόσο μικρή χώρα, δημόσια γηροκομεία και προγράμματα κατασκευής κατοικιών για τους άπορους. Πανεπιστήμια δεν υπάρχουν στη χώρα, μόνο τεχνολογικά ιδρύματα. Για πανεπιστημιακές σπουδές μεταναστεύουν κυρίως στη Αγγλία. Πρέπει να υπήρχε πρόγραμμα φιλοξενίας φοιτητών και στην σοσιαλιστικά αδελφή Ελλάδα, επειδή η ξεναγός μας είπε ότι ο αδελφός της σπούδασε με κυβερνητική χορηγία στην Ελλάδα επί πέντε χρόνια (δεν του επιτρεπόταν να επιστρέψει νωρίτερα).
Παρ’ όλα τα θετικά, τα οποία θεωρούν αυτονόητα δηλώνουν πανευτυχείς, γιατί πρόσφατα πέτυχαν μετά 30 χρόνια σοσιαλισμού, να εκλέξουν φιλελεύθερη κυβέρνηση, η οποία αμέσως άρχισε ιδιωτικοποιήσεις.
«Τριάντα χρόνια οι ίδιες φάτσες! είπε ο οδηγός μας. Τώρα έχουμε επιτέλους δημοκρατία» Ήδη ρώσοι μεγιστάνες διεκδικούν μερίδιο, ενώ σαουδαραβικές εταιρείες κατασκευάζουν τεχνητά νέα νησιά και πουλούν τις επαύλεις, που χτίζουν πάνω τους.
Παρά την αναμφισβήτητη φήμη τους και τους γάμους των διασημοτήτων στις ρομαντικές παραλίες, η ετήσια προσέλευση τουριστών δεν υπερβαίνει τις 170.000. Πέρυσι λόγω της οικονομικής κρίσης έπεσε στις 110.000 και για φέτος διοργανώνουν διεθνές καρναβάλι για την προώθηση τους. Παρά την ακρίβεια οι περισσότεροι τουρίστες μένουν για μεγάλο χρονικό διάστημα, ενώ πολλοί ξένοι διαθέτουν ιδιόκτητες επαύλεις ή είναι ιδιοκτήτες τουριστικών επιχειρήσεων.
Στις Σεϋχέλλες νιώθεις περήφανος κάτοικος μιας μεγάλης συγκριτικά χώρας. Ελάχιστες φορές ο έλληνας ταξιδιώτης βρίσκεται σε χώρα μικρότερη από τη δική του. Θεωρείς φθηνό το γεύμα στην ταβέρνα σου και μετά μια ματιά στα πανάκριβα κακοφτιαγμένα αναμνηστικά, ευγνωμονείς τους κινέζους για τη φτήνια των σουβενίρ, που πουλάμε για ελληνικά χειροτεχνήματα στις τουριστικές μας αγορές.
Μετά το απολαυστικό μπάνιο στην κατακάθαρη ζεστή θάλασσα καθίσαμε σε ένα περιποιημένο εστιατόριο για το τελευταίο φαγητό. Ο ιδιοκτήτης του (από την Καλιφόρνια) μόλις έμαθε ότι είμαστε έλληνες μας πλησίασε για να μας ευχαριστήσει!!: «Τα παιδιά μου, είπε, πέρασαν τις πιο ευτυχισμένες διακοπές τους στην Ελλάδα». Αν ακούσεις κάτι τέτοιο από αμερικάνο στις Σεϋχέλλες, ε τότε σκέπτεσαι ότι πραγματικά η Ελλάδα ποτέ δεν πεθαίνει.
