ΕΚΔΗΛΩΣΗ - ΑΦΙΕΡΩΜΑ
στην Εκκλησιαστική Ιστορία και τα τιμημένα ράσα της Δίβρης Ηλείας
(Β΄ μέρος)
(Β΄ μέρος)
Από την εκδήλωση-σταθμό στην τοπική Ιστορία
(ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Το προηγούμενο σημείωμα του Α΄ ΜΕΡΟΥΣ της εκδήλωσης δημοσιεύτηκε (αναρτήθηκε) στις 27 Ιουλίου 2015 και ήταν η ομιλία για την «Εκκλησιαστική Ιστορία της Δίβρης» από το πρόεδρο του «ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΔΙΒΡΗΣ» Σωτ. Σωτηρόπουλου.
Στο σημερινό σημείωμα καταγράφεται (πάλι από τον Σωτ. Σωτηρόπουλο) ξεχωριστά η ιερατική πορεία για κάθε τιμώμενο πρόσωπο, και περιγράφεται το υπόλοιπο μέρος της τελετής, οι χαιρετισμοί και τα στιγμιότυπα της απονομής των Τιμητικών πλακετών στους συγγενείς των τιμώμενων προσώπων.)
ΠΡΟΛΟΓΙΚΑ (για Α΄ και Β΄ Μέρος)
Το Σάββατο 26 Ιουλίου 2016 θα μείνει ως ένα μικρό ορόσημο στην τοπική Ιστορία της πάλαι ποτέ ένδοξης κωμόπολης Δίβρης (με το επίσημο σημερινό όνομα Λαμπεία) Ηλείας. Και τούτο όχι γιατί έγινε κάτι το συνταρακτικό, αλλά γιατί το «ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΔΙΒΡΗΣ» στα πλαίσια των Καταστατικών του Αρχών, του καθήκοντος και του χρέους απέναντι στην Πνευματική και Πολιτιστική κληρονομιά της γενέτειρας που παραλάβαμε ως ιερή παρακαταθήκη από τους προγόνους, πραγματοποίησε μια σεμνή τελετή.
Εις πείσμα των δύσκολων καιρών που περνάμε ως λαός και ως έθνος, αντιστεκόμενοι με σύνεση, αρετή και τόλμη στην οδυνηρή κατάσταση που μας έχουν φέρει οι άφρονες εγχώριοι και οι εξ Εσπερίας εξουσιαστές-βασανιστές μας, δώσαμε μια μικρή μεν αλλά ουσιαστική πνοή και ώθηση σε ένα θέμα που αξίζει τον κόπο να μείνει καταγεγραμμένο στις καρδιές μας αλλά και στις δέλτους της τοπικής Ιστορίας. Ίσως κάποιοι που δεν παρακολούθησαν την σεμνή αυτή τελετή θεωρήσουν υπερφίαλα τα λόγια αυτά, αλλά πιστεύουμε πως εάν ρωτήσουν τους παραβρεθέντες και εάν έχουν υπομονή να διαβάσουν το περιεχόμενο και τα στοιχεία της εκφωνηθείσης ομιλίας αλλάξουν γνώμη.
Το ακροατήριο. Σε πρωτο πλάνο ο Αντιδήμαρχος Λαμπείας κ. Αρβανίτης, ο αιδ. ιερέας Β. Γαρδίκης και η κ. Τασία Γεωργ. Μιχαλοπούλου |
Και είναι αλήθεια ότι η αίθουσα του «ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΔΙΒΡΗΣ» γέμισε ασφυκτικά, τόσο από τους συγγενείς των τιμώμενων 5 ιερωμένων της Δίβρης, όσο και από άλλους συμπατριώτες αλλά και φίλους της Δίβρης που παρακολούθησαν με κατάνυξη επί δυο ολόκληρες ώρες την Εκδήλωση.
Σημαντική η παρουσία και η συμμετοχή του ως συντονιστή της συζήτησης του νεοεκλεγέντος πριν 13 ημέρες στην θέση του Επίκουρου Καθηγητή της Νεώτερης Ελληνικής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο των Ιωαννίνων εκλεκτού συμπολίτη Νίκου Α. Αναστασόπουλου.
Τιμητική η παρουσία των αιδεσιμότατων ιερέων της Δίβρης π. Βασιλείου Γαρδίκη και π. Κων/νου Αρβανίτη, του θεματικού Αντιδημάρχου Λαμπείας κ. Βασίλη Αρβανίτη και του Συμβούλου Τοπικής Κοινότητας κ. Π. Γιανακόπουλου, του Προέδρου του «Συλλόγου Διβριωτών Αθήνας κ. Ιω. Αμπατζή. Ακόμη μεταξύ των παραβρεθέντων τίμησαν με την παρουσία ο Δουκαίος αλτρουιστής γιατρός κ. Σπύρος Παπαγεωργίου με την σύζυγό του και πολλοί άλλοι.
Αισθητή η απουσία των προσκληθέντων και ευρισκομένων στην Δίβρη επικεφαλής της Εκκλησιαστικής ηγεσίας του Νομού μας Σεβ. Μητροπολίτη και Επισκόπου και Ηγουμένου της Ι.Μ. Άνω Δίβρης (με την δικαιολόγηση δια 2σέλιδης επιστολής, λόγω των προετοιμασιών που είχαν δια την εορτήν της επομένης του Αγ. Παντελεήμονος) . Επίσης αισθητή η απουσία Δημοτικών και Τοπικών συμβούλων, ηγεσιών Πολιτιστικών Συλλόγων και άλλων συμπολιτών «παραγόντων» που την ίδια ώρα παρεπιδημούσαν στα καφενεία της Δίβρης....
Ήσαν όμως εκεί «οι δικοί μας Χριστοί, οι δικοί μας Άγιοι» (για να επαναλάβω τα λόγια του ποιητή), εκείνοι που προσήλαθαν για να αποτίσουν την επιβαλλόμενη Τιμή και να εκφράσουν την ευγνωμοσύνη τους στα τιμημένα ράσα της Δίβρης και να άκουσουν με ευλάβεια στοιχεία, από την τόσο ενδιαφέρουσα Εκκλησιαστική Ιστορία της ιστορικής κωμόπολης.
(Στο τέλος προσφέρθηκαν εκ μέρους των συγγενών του αείμνηστου παπαΑποστόλη Μιχαλόπουλου γλυκά και αναψυκτικά στον αύλειο χώρο)
Μνήμη και Τιμή
στους 5 ιερωμένους της Δίβρης
στους 5 ιερωμένους της Δίβρης
«....Αλλά ας αφήσουμε το αιτούμενο και
επιθυμητό και ας επανέλθουμε στο κύριο
θέμα μας, εισερχόμενοι στο Β΄ Μέρος του σημερινού Αφιερώματος.
Γιατί
επιλέξαμε τους 5 ιερωμένους για να τιμήσουμε σήμερα; Είχαν κάτι το ιδιαίτερο
κάτι το ξεχωριστό από τους άλλους παπάδες της χώρας; Εμείς πιστεύουμε πως ναι!,
είχαν.
Και θα εξηγηθώ προλογικά, πριν μπω
στον βίο και την ιερατική πολιτεία τους στον καθένα χωριστά, με όσα μπόρεσα να
συγκεντρώσω στοιχεία και την βιωματική μου εμπειρία, χωρίς να σας κουράσω πολύ.
Η
ιερατική πορεία για τους 4 παπάδες ή η μοναστική για τον ηγούμενο, σηματοδοτούν
μια ολόκληρη εποχή που πιάνει σχεδόν όλο τον 20ο αιώνα που ξεκινάει
από την δεκαετία του 1910 μέχρι την δεκαετία του 1980!!... Και η πορεία αυτή
σημάδεψε γενιές και γενιές διβριωτών και
όχι μόνον.
Ποιος
από του παλιότερους δεν θυμάται με νοσταλγία τους τέσσερις παπάδες της Δίβρης,
τον Παπαποστόλη, τον Παπανίκο, τον Παπακώστα, τον Παπανδρέα και οι 4 μαζί,
απαστράπτοντες, καθαροί, με τα ράσα τους και καλυμμαύχι τους, σωστοί άρχοντες
να κάνουν την βόλτα τους στην «Αγορά»;
Οι "απαστράπτοντες" ιερείς της Δίβρης, παπα-Αποστόλης, παπα-Ανδρέας, παπα-Κώστας και ο μόλις διακρινόμενος πίσω παπα-Νίκος, στην "Αγορά" της Δίβρης μετά την παρέλαση σε Εθνική Γιορτή |
Ποιος δεν θυμάται τους παπάδες μας, να
κάθονται μαζί με τους κατοίκους της Δίβρης ή με προσωπικότητες παραθεριστές στα
Καφενεία της Δίβρης και να συζητούν σοβαρά δημοσίως, συμμετέχοντας στις σκέψεις
και τους προβληματισμούς για την προώθηση των τοπικών προβλημάτων της κωμόπολης γενικά αλλά και των δικών τους
ενοριών ειδικότερα;
Ο παπα-Νίκος στο καφενείο του "Μαραθιά", μαζί με την σύζυγο του δάσκαλου Μιχάλη Αγγελόπουλου, Αγγελική το γένος Φιλιππποπούλου |
Ποιος δεν θυμάται τις σοφές παραινέσεις σε παιδιά και
μεγάλους αλλά και την αυστηρότητα των συμβουλών τους και των καταλυτικών
παρεμβάσεων σε παρακτρεπόμενους ή παραβατικούς συμπολίτες; Ποιος δεν θυμάται
τον πρωταγωνιστικό ρόλο που έπαιζαν για τα ζωτικά προβλήματα και τα έργα στη
Δίβρη, είτε αφορούσαν τα Σχολεία, είτε για την ύδρευση με πόσιμο νερό, είτε για
τον γιατρό, είτε για τους δρόμους, είτε για την προστασία των δασών κλπ; Ποιος
δεν θυμάται τις σπουδαίες θρησκευτικές τελετές (ας αναφέρω πρόχειρα την
πασχαλινή γιορτή της «Αγάπης» στις 3 η ώρα το απόγευμα, που σήμερα εξέλιπε),
που συνεχίζοντας την παράδοση αιώνων συμπλήρωναν με ανάταση ψυχών και
συνειδήσεων την λιτή, δύσκολη αλλά
ουσιαστική ζωή των κατοίκων (εχόντων και μη εχόντων);. Ποιος δεν θυμάται το
αθόρυβο έργο φιλανθρωπίας και στήριξης των αδυνάτων του χριστεπώνυμου
πληρώματος, γιατί γνώριζαν ακόμη και «τα κουτάλια τους»;...
Τι
να πρωτοθυμηθεί και να πει κανείς, γιαυτή τη «χρυσή εποχή» της μακράς θητείας
των 4 παπάδων και του Ηγουμένου του Πάνω Μοναστηριού. Μπορεί να μην ήσαν
τέλειοι (κάθε άνθρωπος έχει τις δικές του αδυναμίες) και οι διβριώτες με το
αιώνιο και αιχμηρό χιούμορ τους, αναδείκνυαν με παρρησία ακόμη και κάποια
ελαττώματά τους. Πλην όμως ο σεβασμός, η εκτίμηση, το δέος που προκαλούσαν σε
όλη τους τη ιερατική διαδρομή τους στο τοπικό πληθυσμό και τους χιλιάδες
παραθεριστές το καλοκαίρι, ήταν κάτι το εντυπωσιακό, το ανεπανάληπτο και
πρωτόγνωρο. Και μελαγχολεί και στενοχωριέται κάποιος από εμάς τους παλιούς,
συγκρίνοντας αυτό το θρησκευτικό και κοινωνικό μεγαλείο της εποχής εκείνης με
τα σημερινά συμβαίνοντα με τους σύγχρονους θεράποντες της Εκκλησίας μας, όχι
βέβαια μόνον για τους ντόπιους αλλά και σε όλη τη χώρα. Θα μου πείτε άλλαξαν οι
συνθήκες, άλλαξαν οι καιροί, ήρθαν τα πάνω κάτω, οι άνθρωποι απομακρύνθηκαν από
την εκκλησία, τη θρησκεία ή την κοινωνία και οι σύγχρονοι παπάδες προσαρμόζονται
αναλόγως και το αντίστροφο.... Αυτό το τελευταίο δεν αποτελεί αιχμή, είναι
προβληματισμός και διαπίστωση που καθημερινά ζούμε. Βλέπουμε βέβαια, ότι
υπάρχουν και οι φωτεινές εξαιρέσεις αλλά
μιλάμε για τον κανόνα...
Η
απόδοση Τιμής κι Ευγνωμοσύνης σε εκείνες
τις μεγάλες μορφές που αναφερόμαστε, ήταν χρέος και καθήκον και αυτό
κάνουμε σήμερα στο «ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΔΙΒΡΗΣ». Και μπαίνουμε τώρα στο τελευταίο
μέρος αυτού του Αφιερώματος και παρακαλώ να κάνετε λίγη υπομονή, γιατί αυτά που
θα ειπωθούν είναι πολύ σημαντικά και περισσότερο γιατί πρέπει να μείνουν για
τους σημερινούς και τους επιγενόμενους. Και είναι κρίμα που δεν υπάρχει πλέον
το περιοδικό «ΔΙΒΡΗ», για να καταγραφούν και στις δέλτους της τοπικής ιστορίας.
Επικοινωνήσαμε εγκαίρως
με τους άμεσους απογόνους και στενούς συγγενείς των τιμώμενων, για να είναι εδώ
και να παραστούν στη σημερινή Εκδήλωση. Και πράγματι όπως βλέπετε υπάρχει
συμμετοχή, πλην υπήρξαν και κάποιες ατυχίες και συμπτώσεις για την προσέλευση,
που όμως είναι αποτέλεσμα ευτυχών γεγονότων
για τις απούσες οικογένειες. Από την οικογένεια του Παπακώστα
Δασκαλόπουλου δεν παραβρίσκεται κανένας, γιατί σήμερα ο γιος του Θόδωρος
παντρεύει στην Αθήνα την κόρη του. Αλλά και η οικογένεια του Παπανδρέα
Βασιλόπουλου έχει γάμο μέλους της στην Ναύπακτο και η παρουσία τους σήμερα
είναι περιορισμένη.
Έτσι
θα αναφερθούμε περισσότερο στους δυο παπα-Αποστόλη και παπα-Νίκο, με
περισσότερα λόγια και τους υπόλοιπους τρεις με λιγότερα. Στο τέλος από τους
συγγενείς θα γίνει χαιρετισμός και θα παραλάβει ένας εξ αυτών την πλακέτα που
θα προσφέρει Τιμής Ένεκεν το «ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΔΙΒΡΗΣ», εις ενδειξιν
ευγνωμοσύνης.
Ξεκινώντας,
το πολύ σημαντικό μέρος αυτής της σημερινής Εκδήλωσης, επειδή ο ομιλών θα
σηκώσει το μεγάλο βάρος της τιμητικής αναφοράς στα τιμημένα ράσα (και αυτό το
εννοώ) των 5 ιερωμένων της Δίβρης, θα μου συγχωρήσετε τον προσωπικό τόνο και
την συναισθηματική πλευρά της παρουσίασης. Μόνο που θα γίνει – όπως είπα- εκ
των πραγμάτων μια ετεροβαρής παρουσίαση της ιστορικής, κοινωνικής και ποιμαντικής
διαδρομής τους, καθόσον για τους αείμνηστους Παπαποστόλη και Παπανίκο, λόγω
προσωπικής βιωματικής σχέσης και γνώσης περισσότερων στοιχείων θα γίνει
πληρέστερη όσο το δυνατόν παρουσίαση για τους δύο, και λιγότερο για τους άλλους
τρεις. Όχι γιατί το θέλουμε βεβαίως, αλλά για προφανείς αντικειμενικούς λόγους.
Λοιπόν, ο Καθηγητής κ.
Νίκος Αναστασόπουλος στην αρχή θα διαβάσει το βιογραφικό ενός εκάστου εκ των
τιμωμένων προσώπων.
1. ΠΑΠΑΠΟΣΤΟΛΗΣ ΜΙΧΑΛΟΠΟΥΛΟΣ
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ
Ο αείμνηστος ιερέας Απόστολος Μιχαλόπουλος γεννήθηκε στη
Δίβρη Ηλείας το έτος 1904. Πριν γίνει ιερέας ως λαϊκός ζούσε στη Δίβρη,
ασχολούμενος με γεωργικές εργασίες και ερασιτεχνικά την τσαγκαρική τέχνη.
Σπούδασε στο Σχολαρχείο της Δίβρης και στη συνέχεια περάτωσε ευδοκίμως την Ιερατική Σχολή Κορίνθου
το έτος 1930-31, όπου εμυήθη στην εκκλησιαστική μουσική από τον πρωτοπόρο
καθηγητή της ιεροψαλτικής σπουδαίο Σακελλάρίδη.
Στη Δίβρη χειροτονήθηκε
από τον μακαριστό Μητροπολίτη Αντώνιο
μετά από εκλογή του ως ιερέας το έτος 1931 στην ενορία του Αγίων
Αναργύρων Γκρουστάδων, όταν χήρεψε η θέση μετά τον θάνατο του προκατόχου του
παπα-Χαράλαμπου. Ήταν παντρεμένος με την πρεσβυτέρα Σωτηρούλα Καρούσου από τον
Περαμαχαλά και είχαν αποκτήσει πέντε παιδιά τον Γιώργο, τον Μιχάλη, τον
Δημήτρη, τον Χαράλαμπο και τον Κώστα.
Ο παπα-Απόστολος
Μιχαλόπουλος διακόνησε ευδοκίμως τις ενορίες των Αγίων Αναργύρων Γκρουστάδων
και Αγίου Δημητρίου Καρυανάδων μέχρι το 1969, καθώς και την ενορία του
μητροπολιτικού ναού του Αγίου Νικολάου μέχρι το 1984.
Ήταν από την δεκαετία
του 1950 συνεχώς Αρχιερατικός Επίτροπος Λαμπείας και είχε λάβει όλες τις
ιερατικές διακρίσεις από τους Μητροπολίτες Ηλείας και του είχε εκχωρηθεί το
προνόμιο του κατηχητή και του εξομολόγου.
Εκοιμήθη το έτος 1984 σε
ηλικία 80 ετών, στην Δίβρη όπου και κηδεύτηκε.
«Αν θα μπορούσα να δώσω ένα πρώτο
τιμητικό τίτλο στον αξέχαστο παπα-Αποστόλη
Μιχαλόπουλο, θα ήταν «ο άρχοντας της Ωραίας Πύλης»!!!. Και τούτο γιατί όταν
ο παπα-Αποστόλης έβγαινε στην Ωραία Πύλη, τα πάντα μέσα στον ναό των Αγίων
Αναργύρων Γκρουστάδων ή του Αγίου
Δημητρίου Καρυανάδων και αργότερα του Αγίου Νικαλάου, έπαιρναν μια
υπερκόσμια διάσταση και το ευλαβικό εκκλησίασμα παρακολουθούσε εκστατικό και
απολάμβανε αυτή την υπέροχη βροντερή φωνή και το σεβάσμιο λειτουργικό ύφος του
με την δέουσα κατάνυξη.
Στην "Ωραία Πύλη" του Μητροπολιτικού ναού Αγ. Νικολάου ο παπα-Αποστόλης και ο παπα-Νίκος |
Όποιος
δεν είχε παρακολουθήσει αυτόν τον σπουδαίο λειτουργό του Υψίστου το βράδυ της
πρώτης ολονυκτίας την Μεγάλη Εβδομάδα να απαγγέλει (ας μου συγχωρεθεί η
φραστική παρεκτροπή) ναι, να απαγγέλει με την μελωδική στεντόρια φωνή του «τον
νυμφώνα σου βλέπω, Σωτήρ μου κεκοσμημένον...» ή την μεγάλη Πέμπτη με ξέπλεκα
μακριά μαλλιά κουβαλώντας στον ώμο τον εσταυρωμένο και αναφωνώντας με την
μυστηριακή σπαρακτική φωνή του «Σήμερα κρεμάται επί ξύλου, ο εν ύδασι την γην
κρεμάσας...», ή όποιος δεν έχει συμμετάσχει σε ώρες περί λύχνου αφάς σε ένα
Εσπερινό με το «Φως ιλαρόν...» να «αναπέμπει θυμίαμα Ενώπιόν Του»... Όποιος λοιπόν δεν είχε αυτή
την τύχη, έχει χάσει ένα εξαιρετικό μέρος της βιωματικής πλευράς της εγκόσμιας
διαδρομής του... Και μείς τότε μικρά παιδιά ζήσαμε αυτές τις μεγάλες στιγμές,
όταν ο αυστηρός αλλά δίκαιος και προσηνής παπα-Αποστόλης μας μάζευε γύρω του
μας έντυνε «παπαδάκια» και το κυριότερο μας μάθαινε με υπομονή την ψαλτική
τέχνη στο ύφος του μεγάλου του δασκάλου Ιωάννη Σακελλαρίδη... Δεν μπορώ να μη αναφέρω,
ότι στη 1η Δημοτικού, έξι χρονών παιδάκι με έβαλε να πω συλλαβιστά
το πρώτο Απόστολο και τα κατάφερα πολύ καλά....
Ας
αφήσουμε τώρα τις συναισθηματικές και βιωματικές πλευρές αυτής της ιερατικής
μορφής και ας έρθουμε στον παπά της γειτονιάς του, της ενορίας του, στον παπά
της τοπικής Κοινωνίας, στον πιο εντυπωσιακό παπά της Δίβρης.
Ο νέος παπα-Αποστόλης με την πρεσβυτέρα του στην αυλή του σπιτιού τους |
Πρώτα
από όλα η Παιδεία και η μόρφωση του παπα-Αποστόλη ήταν σημαντική και δεν έπαυε
να διαβάζει συνεχώς εφημερίδες και περιοδικά, να ενημερώνεται για θρησκευτικά
και κοινωνικά θέματα και το σπουδαιότερο
τους καλοκαιρινούς μήνες να συζητά και να συναναστρέφεται με σπουδαίες
επιστημονικές προσωπικότητες παραθεριστές της Δίβρης που τότε ερχόντουσαν τα
καλοκαίρια. Δεν ξεχνώ, τα βράδια κάτω
από τον πλάτανο της «Λίμνας» μαζεμένους Καθηγητές Πανεπιστημίου, όπως ο Τάκης
Στεφανόπουλος, δάσκαλοι όπως Γιάννης Διαμαντόπουλος, δικηγόροι και δικαστές
όπως ο Ελπιδοφόρος Παπακωνσταντόπουλος, ποιητές και λογοτέχνες όπως ο Τάκης
Δημόπουλος, αστροφυσικοί και άλλοι να ανοίγουν συζητήσεις και εμείς στις
παρυφές να ακούμε εκστατικοί, χωρίς πολλές φορές να καταλαβαίνουμε τι λένε...
Ο
παπα-Αποστόλης είχε χρηστεί από μακαριστό Μητροπολίτη Γερμανό Γκούμα (με τον
οποίο είχε άριστες σχέσεις) ως ο πρώτος τη τάξει ιερέας της Δίβρης. Του είχε
δώσει τα ξεχωριστά και τιμητικά προνόμια (αν μπορούμε να τα πούμε έτσι) να
λειτουργεί επί σειρά ετών το Κατηχητικό Σχολείο Δίβρης, του επίσημου Εξομολόγου
και του Αρχιερατικού Επιτρόπου Λαμπείας.
Εκεί
όμως που θέλω να σταθώ είναι στην κοινωνική προσφορά του παπά της ενορίας του.
Ήταν ο καθημερινός αρωγός και συμπαραστάτης, ο παρηγορητής και ο εμψυχωτής σε
κάθε ενορίτη ή ενορίτισσα που ζητούσε την βοήθειά του. Κυριολεκτικά τον
λάτρευαν. Δεν ήταν μόνο ο «ιατρός των ψυχών», όπως άλλωστε του επέβαλλε το
ιερατικό του καθήκον, ήταν και ο πρακτικός ιατρός με μια ιδιόρρυθμη ιδιότητα
ευεργετική για το ποίμνιό του... Είχε μάθει να πραγματοποιεί στοιχειώδεις
ιατρικές πράξεις, όπως π.χ. να κάνει ενέσεις και να δίνει ιατρικές συμβουλές
επειδή διάβαζε σχετικά δημοσιεύματα και πάσα στιγμή χωρίς γογγυσμόν αλλά
με προθυμία προσέτρεχε όταν τον
καλούσαν, αναπληρώνοντας την έλλειψη ή τη μη έγκαιρη προσέλευση του γιατρού
Μάρκου...
Ο παπα-Αποστόλης, ο παπα-Νίκος και στην μέση ο πρόεδρος της Κοινότητας Νίκος Ζαφειρόπουλος, σε μια Εκδήλωση στο Ιατρείο Λαμπείας με ομιλητή τον αγροτικό γιατρό Διομήδη Παπαρώδη από τα Τσίπιανα |
Ήταν
πρωταγωνιστής σε κάθε κοινωνική ανάγκη της
ενορίας του, σε κάθε προσπάθεια για την επίλυση των ζωτικών προβλημάτων
των συνοικιών Γκρουστάδων-Καρυανάδων και όχι μόνον. Αμέσως μετά τον Εμφύλιο,
αναλαμβάνει την επικοινωνία με τους Γρουσταδιώτες ευεργέτες Ομογενείς της
Αμερικής αδελφούς Ανδρουτσόπουλους και παραλαμβάνει ο ίδιος μεγάλη ανθρωπιστική
βοήθεια από ρούχα και άλλα είδη που διανέμει στους αναξιοπαθούντες και
χειμαζόμενους ενορίτες του. Για του λόγου το αληθές δείτε το έγγραφο που
συνέταξε και έστειλε στους Ελληνοαμερικανούς ευεργέτες Ομογενείς ....
Πρωταγωνιστεί για να γίνει η ύδρευση στα σπίτια Γκρουστάδων-Καρυανάδων από την
πηγή του «Άβουρα». Και άλλα και άλλα που θάπρεπε να έχουμε χρόνο να τα
απαριθμήσουμε... Έχω στο αρχείο μου σημαντική αλληλογραφία με τον πρόεδρο του
«Συνδέσμου των εν Αθήναις «Λαμπειέων» αείμνηστο Νίκο Σωτηρόπουλο, όπου βλέπουμε
την αγωνία και την φροντίδα του για έργα ανάπτυξης και προόδου στην ενορία του.
Δυο οικογενειακές φωτογραφίες του παπα-Αποστόλη |
Ήταν
σπουδαίος και υποδειγματικός οικογενειάρχης και ευτύχησε να δει προκομμένα και
τα 5 παιδιά του, οι τρεις των οποίων έγιναν εξαιρετικοί επιστήμονες και άλλοι
δυο εξαιρετικοί επαγγελματίες που του χάρισαν εγγόνια που καμάρωνε. Έμεινε από
μικρός ορφανός από πατέρα και με συγκίνηση θυμάμαι την ηρωίδα μάνα του τη
σπουδαία «θεια Μαριά»,
Η ηρωίδα-μάνα του παπα-Αποστόλη "θεια Μαριά", σε μια βραβευμένη φωτογραφία του Χρύσανθου Ταβλά |
και όπως είχα ακούσει από τους γονείς και τους παπούδες
μου να σηκώνει στους ώμους της το βαρύ φορτίο να μεγαλώσει τον ορφανό
παπα-Αποστόλη αλλά και να κλάψει σηκώνοντας τον Γολγοθά για ένα άλλο γιο της
που έπεσε ηρωικά μαχόμενος υπέρ πατρίδος στον πόλεμο στη Μικρασιατική καταστροφή,
τον Γεώργιο για το οποίο έχουμε κάνει σημείωμα-αφιέρωμα στο περιοδικό «ΔΙΒΡΗ».
Θα
μπορούσα να σας μιλάω με τις ώρες για τον αείμνηστο σπουδαίο λειτουργό του
Υψίστου που όταν κατέβαινε στην «Αγορά» μαζί με τους άλλους τρεις τιμώμενους
σήμερα παπάδες της Δίβρης, «άστραφτε και βρόνταγε» με την λαμπρή παρουσία του,
την σοβαρότητά του, την υποβλητική και σεβάσμια μορφή του. Σημάδεψε την παιδική
μας ζωή, μας έδωσε την βοήθειά του, μας έδωσε την μορφωτική καθοδηγητική του
ώθηση, τις γνώσεις του, την απέραντη αγάπη και την απαντοχή της ιεροσύνης του.
Τον ευγνωμονούμε εσαεί....»
2. ΠΑΠΑΝΙΚΟΣ ΤΣΑΜΗΣ
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ
Ο αείμνηστος ιερέας Νικόλαος Τσάμης γεννήθηκε στη Δίβρη
Ηλείας το έτος 1901. Πριν γίνει ιερέας ως λαϊκός ζούσε στη Δίβρη, ασχολούμενος
με γεωργικές εργασίες και την οικοδομική τέχνη.
Σπούδασε στο Σχολαρχείο της Δίβρης και στη συνέχεια περάτωσε ευδοκίμως την Ιερατική Σχολή
Κορίνθου το έτος 1932-34, όπου εμυήθη στην εκκλησιαστική μουσική από τον
πρωτοπόρο καθηγητή της ιεροψαλτικής σπουδαίο Σακελλαρίδη.
Στη Δίβρη χειροτονήθηκε
από τον μακαριστό Μητροπολίτη Αντώνιο
μετά από εκλογή του ως ιερέας το έτος 1932 κατ΄αρχήν στην ενορία του
Αγίου Γεωργίου Μπαρμπότας. Ήταν παντρεμένος με την πρεσβυτέρα Καλλιόπη Αγγελοπούλου από τους Λαζαράδες και είχαν αποκτήσει
τρία παιδιά τον Χρήστο, την Αγγελική και
τον Δημήτρη.
Ο παπα-Νίκος Τσαμης
διακόνησε ευδοκίμως τις ενορίες του Αγίου Γεωργίου Μπαρμπότας και των Αγίων Θεοδώρων Μοστενίτσας. Στη
Μπαρμπότα έμεινε μέχρι το 1951. Στη συνέχεια μετετέθη στις ενορίες Αγίας
Μαρίνας και Μεταμορφώσεως Σωτήρος Περαμαχαλά Δίβρης μέχρι το έτος 1971, οπότε
και συνταξιοδοτήθηκε.
Εκοιμήθη το έτος 1991 σε
ηλικία 89 ετών, στην Δίβρη όπου και κηδεύτηκε.
«Αν ο παπα-Αποστόλης σημάδεψε την
παιδική μου ζωή (για να χρησιμοποιήσω και εδώ με την άδειά σας, και πάλι
προσωπικό τόνο) η άλλη ιερατική μορφή της Δίβρης ο παπα-Νίκος Τσάμης σημάδεψε την μετέπειτα εφηβική-φοιτητική μου
ζωή. Και εδώ θα μου επιτρέψετε να βρω ένα τίτλο
να χαρακτηρίσω έστω και καθ΄ υπερβολήν τον αείμνηστο παπα-Νίκο, ως τον
ταπεινό «Ιεροφιλόσοφο της Δίβρης»...
Και
δεν είναι τυχαίος αυτός ο τιμητικός τίτλος. Η διαδρομή του αξέχαστου χαμηλών
τόνων και συμπεριφοράς παπα-Νίκου, τόσο ως λαϊκού όσο και ως ιερωμένου άφησε
ανεξίτηλη τη σφραγίδα της ανθρωπιάς, της αληθινής χριστιανικής πίστης αλλά και
της γνώσης για την ίδια τη ζωή.
Ο Νικόλαος Χρ. Τσάμης, ως λαϊκός το 1933 σπουδαστής της Ιερατικής Σχολής Κορίνθου σε μια επίσκεψη στον Λυκαβηττό Αθηνών |
Η εμβληματική μορφή του παπα-Νίκου γύρω στα 1965 |
Έκλεινε μέσα του ο απλός αυτός λευίτης -και πάλι
καθ΄ υπερβολήν- ψήγματα από την φιλοσοφική ενατένιση του Σωκράτη, ψήγματα από
την πατριδολατρεία του Κοσμά του Αιτωλού, ψήγματα από την φλόγα και την εκφορά
των λόγων του Μακρυγιάννη. Κάποιοι από μας τους νέους τότε (μαθητές Γυμνασίου ή
σπουδαστές Πανεπιστημίου) έτσι τον βλέπαμε στην νεανική μας ζωή, όταν
συζητούσαμε με τις ώρες και γευόμαστε
ώριμους φιλοσοφικούς και πατριωτικούς καρπούς και μαθαίναμε πως να ξεπερνάμε
τις μικρότητες και τις κακίες της μικρής διβριώτικης κοινωνίας και να
εμπνεόμαστε για δημιουργική πορεία στην υπόλοιπη ζωή μας... Αυτή είναι
συναισθηματική πλευρά της επιρροής που άσκησε πάνω μας ο παπα-Νίκος, χωρίς να
παραλείψω να σας πω ότι ήταν εκείνος που με ώθησε να σπουδάσω την ιατρική Τέχνη
και Επιστήμη (καθόσον είχα άλλο επαγγελματικό προσανατολισμό) δίνοντάς μου την
πατρική συμβουλή και προτροπή του: -«πολύ
θα άθελα να σε δω γιατρό, σαν το Τάκη
Στεφανόπουλο». Τον άκουσα και δεν μετάνοιωσα γιαυτό...
Ας
έρθουμε τώρα στην ποιμαντική, ιερατική, κοινωνική και ανθρωπιστική πλευρά του
παπα-Νίκου. Καλλίφωνος αλλά σε χαμηλούς λυρικούς τόνους η ψαλτική του.
Ο παπα-Νίκος δεν ήταν
ένας απλός παπάς που ασκούσε άψογα τα επιβαλλόμενα από το σχήμα του καθήκοντα.
Ήταν ο σεμνός, ο αθόρυβος και πραγματικός αρωγός σε κάθε ανάγκη του ενορίτη
του. Ήταν ο καθημερινός συμπαραστάτης σε δύσκολες εποχές τόσο της Κατοχικής,
όσο και της Εμφυλιακής περιόδου και ο οικογενειακός σύμβουλος σε κάθε
περίσταση.
Παπα-Νίκος, ο παπα-Αποστόλης και ένας ακόμη ιερέας στο Ηρώον των πεσόντων σε μια Εθνική γιορτή |
Ποτέ
δεν του άρεσαν ιδιαίτερα τα προνόμια, πολλές φορές μέχρις παρεξηγήσεως. Ακόμη
και η άρνηση του να λάβει το «Επιγονάτιον» από την γενναιόδωρη χειρονομία του
μακαριστού Μητροπολίτη Αθανασίου, ήταν μέρος του εαυτού του που αρκούνταν στο
ρόλο του απλού λειτουργού...
Αν είχα απεριόριστο
χρόνο θα μπορούσα, όπως είπα παραπάνω και για τον παπα-Αποστόλη, να μιλώ με τις
ώρες για το κοινωνικό, δημόσιο και ανθρωπιστικό έργο του παπα-Νίκου. Δεν μπορώ
όμως να μη σας κάνω κοινωνούς -από πληροφορίες που έμαθα μετά από πολλά χρόνια
από αξιόπιστο πρόσωπο- και να σας πω ότι τόσο σε ατομικό επίπεδο αθόρυβα και
διακριτικά βοηθούσε τους φτωχούς ενορίτες του με είδη διατροφής και ένδυσης
κλπ. Αλλά και ως παπάς της ενορίας Αγια-Μαρίνας και Αγια-Σωτήρος του
Περαμαχαλά, μαζί με τον Αστυνόμο της δεκαετίας του 1950 Διαμαντή Αβραντίνη και
τον καλοκάγαθο μοναχό του Πάνω Μοναστηριού της Παναγιάς Χρυσοπηγής Χαρίτωνα,
είχαν συστήσει μια μυστική τριανδρία φιλανθρωπικής δράσης και περιέθαλπαν τις
πλέον αναξιοπαθούσες οικογένειες της Δίβρης, με σύστημα και εχεμύθεια.
Βεβαίως
όπως και άλλοι παπάδες της Δίβρης συμμετείχε ενεργά και σε καθημερινή βάση για
την επίλυση των ζωτικών προβλημάτων της κωμόπολης. Πρωταγωνιστής στην
λειτουργία του πρώτου Γυμνασίου Λαμπείας το 1954, επικεφαλής της ερανικής
επιτροπής για την μισθοδοσία των πρώτων καθηγητών κλπ. Από ένα γράμμα του στον
Πρόεδρο του «Συνδέσμου των εν Αθήναις Λαμπειέων ¨ο Αγιος Παντελεήμων¨»
αείμνηστο Νίκο Σωτηρόπουλο,
Το ρηξικέλευθο και προφητικό γράμμα του παπα-Νίκου προς τον πρόεδρο του "Συνδέσμουτων εν Αθήναις Λαμπειέων" Νίκο Σωτηρόπουλο (αξίζει να διαβαστεί) Κάτω, το ενδεικτικό του με "Άριστα" τ έτος 1909 |
εκφράζει πρωτοποριακές για την εποχή του απόψεις,
όπως για την ανάγκη δημιουργίας μεγάλου Ξενοδοχείου στη Δίβρη, για την
ανοικοδόμηση του μητροπολιτικού Ναού του Αγίου Νικολάου, για την προστασία των
Δασών μας, για την απομάκρυνση των 2-3 ποιμνιοστασίων που υπήρχαν τότε μέσα στα
σπίτια της Δίβρης... Και αυτά τα ρηξικέλευθα και αναπτυξιακά, πριν από εξήντα
τόσα χρόνια!....
Ο παπα-Νίκος Τσάμης ήταν επίσης
υποδειγματικός οικογενειάρχης με προκομμένα παιδιά, δυο γιους και μια
κόρη, και πρόφτασε και χάρηκε τα εγγόνια
του.
Ας
έρθουμε τώρα σε μια άλλη πτυχή του παπα-Νίκου Τσάμη, που πιστεύω γιαυτή του
πλευρά κυρίως τον θυμούνται οι παλιοί διβριώτες και μαθαίνουν σήμερα οι νεώτεροι.
Ήταν η παροιμιώδης θυμοσοφία του που άφησε εποχή. Ποιος δεν θυμάται ότι σε
καθημερινή βάση και με βαθιά συναίσθηση έλεγε και ξανάλεγε: -«Η αγνωμοσύνη και η αχαριστία είναι το
χειρότερο ελάττωμα του ανθρώπου».... Ήταν ο άνθρωπος που είχε προβλέψει και
είχε προφητεύσει με ακρίβεια την αναπτυξιακή και κοινωνική πορεία της πάλαι
ποτέ ένδοξης και αγλαής Δίβρης και είχε περιγράψει πριν πολλές δεκαετίες, το
σημερινό κατάντημά της... Επ΄ αυτού δεν θα επιμείνω γιατί δεν είναι το θέμα
μας.
Ο παπα-Νίκος μαζί με άλλους παπάδες και καθηγητές Γυμνασίου Λαμπείας στην έναρξη της σχολικής χρονιάς |
Και τελειώνω με ένα συγκινητικό περιστατικό
–από τα πολλά που θα είχα να πω- για να δούμε το μεγαλείο της ψυχής του, αλλά
και το κοινωνικό του υπόβαθρο. Ένας
διβριώτης φοιτητής όχι και τόσο φτωχής οικογένειας για τα μέτρα της Δίβρης, αλλά
πάμφτωχος για τα μέτρα της Αθήνας, ζήτησε από τον Πρόεδρο της Κοινότητας
πιστοποιητικό απορίας για να πάρει το κουπόνι των 9 δραχμών για την δωρεάν
σίτισή του στην Πανεπιστημιακή Λέσχη της Αθήνας, αλλά ο κύριος πρόεδρος του
αρνήθηκε λέγοντας: -«δεν σου δίνω το
χαρτί, γιατί ο πατέρας σου έχει λεφτά να σου δώσει» ... Όταν τόμαθε ο
παπα-Νίκος, του λέει μη στενοχωριέσαι παιδί μου για την απαράδεκτη και
απάνθρωπη συμπεριφορά του προέδρου και έχει ο Θεός... Το απόγευμα της ίδιας
ημέρας, ο παπούλης βρήκε τον φοιτητή και του δίνει το έντυπο του χαρτιού
απορίας με την σφραγίδα της ενορίας της Αγίας Μαρίνας και φαρδιά πλατιά την
υπογραφή του ιερέως Νικολάου Τσάμη, από κάτω.
Αυτό το θεάρεστο και ευεργετικό χαρτί, το προσκόμισε ο φοιτητής στην
πανεπιστημιακή Λέσχη και ήταν η αιτία ανακούφισης, γιατί συνέχισε να σιτίζεται
και βεβαίως να ευγωνομονεί για πάντα τον καλό και ρηξικέλευθο παπά-Νίκο...»
3. ΠΑΠΑΚΩΣΤΑΣ ΔΑΣΚΑΛΟΠΟΥΛΟΣ
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ
Ο αείμνηστος ιερέας Κωνσταντίνος Δασκαλόπουλος γεννήθηκε στο Βελλημάχι
Γορτυνίας το έτος 1913. Πριν γίνει ιερέας ως λαϊκός, ζούσε στο Βελλημάχι και
ήτο ψάλτης εκεί. Εμυήθη στην εκκλησιαστική μουσική από τον ιεροδιδάσκαλο
Παπαθόδωρο, του ίδιου χωριού.
Στη Δίβρη ήλθε με την
εκλογή του χειροτονήθηκε από τον μακαριστό Μητροπολίτη Αντώνιο Πολίτη ως ιερέας το έτος 1938 στην ενορία του Αγίου
Κωνσταντίνου Περδικαράδων, όταν χήρεψε η θέση μετά τον θάνατο του προκατόχου
του παπα-Γιάννη Τσιχλιά. Ήταν παντρεμένος με την πρεσβυτέρα το γένος Τσίκα από
το Καρδαρίτσι και είχαν αποκτήσει τρία παιδιά τον Γιάννη, την Κική και το
Θόδωρο. Ο παπα-Κώστας Δασκαλόπουλος
διακόνησε ευδοκίμως την ενορία του επί 3 δεκαετίες μέχρι το έτος 1969, όταν του
έγινε μετακίνηση από τον Δεσπότη μακαριστό Αθανάσιο, στην Δάφνη (Δάμιζα) της
Πηνείας. Εκεί έμεινε μέχρι το έτος 1975, επανερχόμενος στην ενορία της Μπαρμπότας
για 6 χρόνια μέχρι το 1981, οπότε πήρε σύνταξη.
Εκοιμήθη το έτος 1988 σε
ηλικία 75 ετών, στην Αθήνα όπου και κηδεύτηκε.
«Ο παπα-Κώστας Δασκαλόπουλος, δεν ήταν Διβριώτης. Μας ήρθε –όπως
ακούσατε-από το Βελλημάχι Γορτυνίας και εκλέχτηκε ιερέας από το εκκλησίασμα της
ενορίας Αγίου Κωνσταντίνου Περδικαράδων, με την πρόταση και συμπαράσταση της
αρχοντικής οικογένειας των Πετραλαίων που πάντοτε τον είχαν υπό την προστασία
τους.
Οι τρεις (εκ των τεσσάρων) παπάδες της Διβρης στο τέλος της δεκαετίας του 1930 Από αριστερά παπα-Κώστας, παπα-Αποστόλης, παπα-Νίκος |
Να σημειώσουμε ότι μέχρι το τέλος της δεκαετίας του 1930 οι ιερείς της Δίβρης
εξελέγοντο με κανονική ψηφοφορία όλων των ενοριτών και ο παπα-Κώστας υπερίσχυσε
με μια μόνο ψήφο του αντιπάλου συνυποψηφίου του που ήταν ο παπα-Νίκος
Τσάμης.... Αυτά για την ιστορία.
Ο
παπα-Κώστας, είχε την τύχη και την τιμή να διακονεί τον Μητροπολιτικό ναό της
Δίβρης που ήταν ο Άγιος Κωνσταντίνος, αφού η από αιώνων κεντρική Εκκλησία ο
Άγιος Νικόλαος είχε κατεδαφιστεί το 1926
από σεισμό. Εκεί γίνονταν οι Δοξολογίες στις Εθνικές Γιορτές της Δίβρης, εκεί
και οι εκκλησιασμοί στις Σχολικές
Γιορτές. Και κατάφερε, παρότι ξενομερίτης να προσαρμοστεί άριστα στο κοινωνικό
και πνευματικό περιβάλλον της Δίβρης και να γίνει βέρος Διβριώτης αφού εδώ
έζησε τα περισσότερα χρόνια της ζωής του. Κατάφερε να σταθεί με αξιοσύνη και
συνέπεια στο ύψος των περιστάσεων και να μπει στη λαμπρή χορεία των σπουδαίων
ιερέων της Δίβρης της εποχής εκείνης και να αφήσει ένα καλό αποτύπωμα
χαρακτήρος και σωστού λειτουργού του Υψίστου.
Ο παπα-Κώστας (δεξιά) μαζί με του παπα-Αποστόλη και πολλούς Διβριώτες στην αίθουσα του Γυμνασίου σε μια σύναξη επί Δικτατορίας, το 1967 |
Ήταν
ένας εξαίρετος λειτουργός, με ήπια και γλυκειά φωνή στην ψαλτική του,
επιτελώντας κατά τον καλλίτερο τρόπο τα ποιμαντικά του καθήκοντα. Επίσης ήταν
παροιμιώδης η καλοσύνη του και αντιμετώπιζε κάθε γεγονός με το χαμόγελο στα
χείλη, γιαυτό οι ενορίτες και ενορίτισσες τον αγαπούσαν.
Όπως
και οι υπόλοιποι σύγχρονοί του παπάδες που τιμούμε σήμερα, συμμετείχε ενεργά
και με προσήνεια στην αντιμετώπιση και λύση των προβλημάτων της ενορίας του και
της κωμόπολης. Και βέβαια όπως αναφέρθηκε παραπάνω ήταν αναπόσπαστο μέρος της
τριάδας ή της τετράδας των ιερέων που λάμπρυναν με την παρουσία τους την «Αγορά»
της Δίβρης. Ίσως, επειδή ήταν και μόνιμος κάτοικος πλησίον της «Αγοράς» να ήταν
και ο πλέον συχνός επισκέπτης της σε σύγκριση με τους άλλους παπάδες.
Ο παπα-Κώστας, μαζί με τον παπα-Αποστόλη και την παρέα τους στα έλατα ανήμερα της γιορτής του Αγ. Παντελέημονα στον "Πόντο" |
Ο
παπα-Κώστας είχε αποκτήσει τρία παιδιά δυο γιους και μια κόρη και έζησε με χαρά
τα εγγόνια του. Είναι γνωστός σε όλους μας ο τραγικός θάνατος του γιου του
Γιάννη που έχασε τη ζωή του από εναπομείναντα πυρομαχικά μετά τον εμφύλιο κοντά
στον έλατο του Σωτηρόπουλου, μαζί του σκοτώθηκε και ο φίλος του και συμμαθητής
του Γιάννης Τσίγγανος του Δημητρίου. Αυτό ήταν ένα μεγάλο χτύπημα για το ίδιο
και την οικογένειά του.
Πέρασαν
τα χρόνια, και ενώ επουλώθηκε το μεγάλο ψυχικό του τραύμα από την απώλεια γιού
του και διήγε μια ήρεμη, ειρηνική και παραγωγική ενοριακή ζωή, είχε αποκαταστήσει τα παιδιά του, ήρθε το δεύτερο χτύπημα. Είναι γνωστό το γεγονός,
της αιφνιδιαστικής μεταθέσεώς του το έτος 1969 από τον μακαριστό Μητροπολίτη
Αθανάσιο Βασιλόπουλο στην Δάφνη (Ντάμιζα) Πηνείας, ξεσπιτώνοντας τον αγαθό
ιερέα μετά 30 χρόνια ευδόκιμης ιερατικής υπηρεσίας και ποιμαντικής προσφοράς
στη Δίβρη. Προσωπικά δεν κρίνω, δεν κρίνουμε ούτε σχολιάζουμε τους λόγους που
ώθησαν τον μακαριστό Μητροπολίτη Αθανάσιο που μπορεί να είχε χίλιους δυο λόγους
γιαυτή την μετακίνηση. Εκείνο όμως που προξένησε άσχημη εντύπωση και έδωσε λαβή
στην τότε τοπική Κοινωνία της Δίβρης να διαμαρτυρηθεί και να στενοχωρηθεί πολύ,
ήταν ότι εκλήφθηκε σαν τιμωρία και εξορία
χωρίς λόγο (όπως άλλωστε και του παπα-Ανδρέα που θα αναφερθούμε
παρακάτω), στη δύση μιας μακράς και ευδόκιμης ιερατικής πορείας και μάλιστα
μετακίνηση σε ενορίες με εντελώς διαφορετικό κοινωνικό-λαϊκό υπόβαθρο και
εκκλησίασμα με εντελώς άλλο θρησκευτικό
εκτόπισμα. Γιαυτό και δεν μπόρεσαν οι ιερείς μας, δεν μπόρεσε ο παπα-Κώστας να
προσαρμοστεί εκεί, πλην έδειξε ιώβειο υπομονή στη νέα ενορία του που διακόνησε
με όλες τις δυνάμεις του. Υπάρχουν μαρτυρίες ότι υπέφερε εκεί και η εξαετής
επαναφορά του στην ενορία της Μπαρμπότας μέχρι που πήρε σύνταξη, απάλυνε κάπως
αυτή την ατυχία του...
Όμως η συμπαθητική και γλυκειά μορφή του
αείμνηστου παπα-Κώστα Δασκαλόπουλου, μένει σε μας αναλλοίωτη και έτσι θα τον
θυμόμαστε πάντα με σεβασμό και αγάπη...»
4. ΠΑΠΑΝΔΡΕΑΣ ΒΑΣΙΛΟΠΟΥΛΟΣ
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ
Ο αείμνηστος ιερέας Ανδρέας Βασιλόπουλος ή Κεφάλας γεννήθηκε
στη Δίβρη Ηλείας το έτος 1909. Πριν γίνει ιερέας ως λαϊκός ζούσε στη Δίβρη,
ασχολούμενος με γεωργικές εργασίες και εργάστηκε ως δεξιοτέχνης υποδηματοποιός
(τσαγκάρης) στην Αγορά της Δίβρης.
Σπούδασε στο Σχολαρχείο Δίβρης και για μερικούς μήνες σε Ιερατική Σχολή.
Χειροτονήθηκε από τον
μακαριστό Μητροπολίτη Γερμανό Γκούμα
μετά από το ορισμό του ως ιερέας το έτος 1949 στην ενορία των Αγίων
Ταξιαρχών Λαζαράδων Δίβρης. Ήταν παντρεμένος με την πρεσβυτέρα Κρινιώ Δανίκα
και είχαν αποκτήσει 7 παιδιά την Ελένη, την Αγγέλω, την Ιφιγένεια, την
Βασιλική, τον Νίκο, τον Γιάννη και την Βάσω .
Ο παπα- Ανδρέας
Βασιλόπουλος διακόνησε ευδοκίμως τις ενορίες των Αγίων Ταξιαρχών Λαζαράδων και
Εισοδείων της Παναγίας Βασιλαίων Δίβρης μέχρι το 1968, όταν του έγινε
μετακίνηση από τον Δεσπότη μακαριστό Αθανάσιο, στο χωριό Αυγή Πηνείας και στη
συνέχεια στο Ρώμεσι Πύργου. Εκεί έμεινε μέχρι το έτος 1977, επανερχόμενος στην
Δίβρη μέχρι το 1980, οπότε πήρε σύνταξη.
Εκοιμήθη το έτος 1984 σε ηλικία 75 ετών, στην Δίβρη όπου και
κηδεύτηκε.
«Ο
παπα-Ανδρέας Βασιλόπουλος που αποτέλεσε το τελευταίο και αναπόσπαστο μέλος
της λαμπρής τετρανδρίας των παπάδων της Δίβρης του περασμένου αιώνος που τιμάμε
σήμερα, είχε κάποια ιδιαίτερα χαρακτηριστικά έναντι των άλλων τριών.
ο παπα-Ανδρέας Βασιλόπουλος |
Πρώτον,
δεν εξελέγη με ψηφοφορία από τους ενορίτες του αλλά ορίστηκε από τον μακαριστό
Μητροπολίτη Γερμανό Γκούμα να διακονήσει την ενορία των Παμμεγίστων Ταξιαρχών
Λαζαράδων και Εισοδείων της Θεοτόκου Βασιλαίων το έτος 1949 όταν εξέλιπε ο
ενοριακός ιερέας παπα-Γιώργης Φωτεινός, δεύτερον χειροτονήθηκε ιερέας σε
μεγαλύτερη ηλικία περίπου 40 ετών και τρίτον πέραν των εμφανίσεων του σε
επίσημες Εθνικές και Σχολικές εορτές και Κυριακές δεν είχε και τόσο συχνή
παρουσία στη «Αγορά» της Δίβρης. Πλην όμως, όπως και οι άλλοι τρεις είχε άρτια
και αρχοντική παρουσία που ενέπνεε την εκτίμηση και το σεβασμό.
Ο παπα-Ανδρέας αριστερά, μαζί με τους άλλους δυο παπάδες παπα-Αποστόλη και παπα-Νίκο |
Εξαίρετος
οικογενειάρχης είχε αποκτήσει 7 παιδιά εκ των οποίων τα δύο έφυγαν σε πολύ
μικρή ηλικία και ευτύχησε να δει πολλά εγγόνια. Διακρινόταν για την σοβαρότητά
του και την λελογισμένη αυστηρότητα και όπως εγώ τον γνώρισα, δεν επέτρεπε αστεϊσμούς και παρεκτροπές. Συμπεριφορά αυτή
του προσέδιδε μεγαλύτερο κύρος, στην ενάσκηση των εκκλησιαστικών, ποιμαντικών
και κοινωνικών καθηκόντων του.
Ως
λειτουργός υπήρξε άψογος και συνεργάσιμος με τους ενορίτες του. Σε μια εποχή
μετά το 1950, όταν οι συνοικίες των Λαζαράδων και των Βασιλαίων καθώς ήταν
μακριά από το κέντρο της Δίβρης είχαν
αναπτύξει δική τους κοινωνική δραστηριότητα, κυρίως τους καλοκαιρινούς μήνες με
τις πολλές και σημαντικές οικογένειες παραθεριστών Διβριωτών και ξένων στην
ωραία περιοχή της «Ράχης» με κάποιου είδους αυτονομία σε σχέση με την υπόλοιπη
Δίβρη. Ο παπα-Ανδρέας κατείχε σε αυτή την τοπική δραστηριότητα ξεχωριστή θέση
και πρωταγωνιστούσε για το καλό των ενοριών που διακονούσε, γιαυτό και τον
εκτιμούσαν άπαντες.
Οι τέσσερις παπάδες της Δίβρης το 1968, σε εθνική γιορτή μαζί με την Αστυνομία και τα ΤΕΑ Δεξιά ο παπα-Ανδρέας |
Και
όλα αυτά μέχρι το έτος 1968. Θα επαναλάβω, τα ίδια που είπα πιο πάνω για τον
παπα-Κώστα Δασκαλόπουλο που και οι δυο είχαν την ίδια αντιμετώπιση από τον
μακαριστό Μητροπολίτη Ηλείας Αθανάσιο για λόγους άγνωστους. Η μετακίνηση του
παπα-Ανδρέα το έτος 1968 από τη Δίβρη κατ΄ αρχή στην Λουκάβιτσα Πηνείας και στη
συνέχεια στο Ρώμεσι Πύργου ήρθε ως κεραυνός εν αιθρία. Ο πολυφαμελίτης
παπα-Ανδρέας ξεσπιτώνεται, διαρρηγνύεται ο οικογενειακός ιστός και παίρνει την
άγουσα σε άγνωστους τόπους, όπου συνεχίζει μεν με αυταπάρνηση το ιερατικό του
καθήκον αλλά στενοχωρείται αφάνταστα σύμφωνα με πληροφορίες. Η τοπική Κοινωνία
της Δίβρης σύμπασα τότε διαμαρτύρεται
για την τιμωρία των δυο διωχθέντων ιερέων της, αλλά εξηγήσεις δεν παίρνουν...
Και όλα αυτά, όπως είπα και παραπάνω, στη δύση μιας μακράς και ευδόκιμης
ιερατικής πορείας και μάλιστα μετακίνηση σε ενορίες με εντελώς διαφορετικό
κοινωνικό-λαϊκό υπόβαθρο και εκκλησίασμα με
εντελώς άλλο θρησκευτικό εκτόπισμα
Μετά
10 περίπου χρόνια, ξαναγυρίζει στην ενορία του και βρίσκει τον εαυτό του και
την οικογενειακή γαλήνη, συνταξιοδοτούμενος το έτος 1980.
Σε όλους μας μένει ακόμη στη μνήμη μας
χαραγμένη η αυστηρή, η σεβάσμια αλλά
προσηνής αυτή ιερατική μορφή της Δίβρης που πολλά προσέφερε στην ιδιαίτερη
πατρίδα μας, γιαυτό και θα τον θυμόμαστε με απέραντη εκτίμηση...»
5. ΗΓΟΥΜΕΝΟΣ ΠΑΡΘΕΝΙΟΣ ΤΣΙΓΓΑΝΟΣ
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ
Ο αείμνηστος Παρθένιος, κατά κόσμον Ιωάννης Τσίγκανος του
Σπύρου, γεννήθηκε στη Δίβρη Ηλείας το έτος 1880. Τα αδέλφια του ήταν ο Πανάγος
(Κουτσοπανάγος), ο Χαράλαμπος και η Δημήτρω
Πριν γίνει μοναχός ως λαϊκός ζούσε στη Δίβρη, σπούδασε στο
Σχολαρχείο Δίβρης και στη συνέχεια στο Υποδιδασκαλείο Δίβρης για δάσκαλος. Δεν
γνωρίζουμε αν άσκησε το διδασκαλικό λειτούργημα, καθόσον σύντομα έγινε
ιερομόναχος στην Ιερά Μονή Χρυσοπηγής Άνω Δίβρης, όπου έγινε Ηγούμενος μετά τον
Ηγούμενο Γαβριήλ Κυριαζόπουλο.
Ηγουμένευσε ως ιερομόναχος ευδοκίμως στο ιστορικό Πάνω
Μοναστήρι της Δίβρης από την δεκαετία του 1920 μέχρι την δεκαετία του 1950. Επί
σειράν ετών, ήταν Αρχιερατικός Επίτροπος Λαμπείας.
Εκοιμήθη το έτος 1957 σε ηλικία 77 ετών, στην Δίβρη όπου και
κηδεύτηκε στον περίβολο της Μονής.
«Και τώρα μπαίνουμε στο τελευταίο
μέρος αυτού αφιερώματος, τιμώντας μια εξέχουσα μορφή του μοναχισμού που έχει
διαφορετική αφήγηση.
Ο Ηγούμενος της Ιεράς Μονής Άνω Δίβρης
«Χρυσοπηγής» Παρθένιος, κατά κόσμον Ιωάννης Τσίγγανος, ήταν ξεχωριστός και
η Ηγουμενία του στο ιστορικό Μοναστήρι μας άφησε εποχή, όπως μαρτυρούν οι πιο
παλιότεροι από μένα. Εγώ τον θυμάμαι καλά, στις αρχές της δεκαετίας του 1950
στο μπαλκονάκι που υπήρχε στην πρόσοψη του Μοναστηριού (σήμερα έχει καταργηθεί,
δεν υπάρχει) να κάθεται με την λευκή γενειάδα του και να καπνίζει αρειμανίως
ένα τεράστιο τσιγάρο, σαν πούρο, με καπνό μοροχοβίτικο...
Το Πάνω Μοναστήρι όπως ήταν παλιά με τα μπαλκόνια του μπροστά όπου καθόταν ο Η γούμενος Παρθένιος.... |
Ο
Παρθένιος δεν ήταν ένα τυχαίος ιερωμένος. Σε ηλικία περίπου 20 ετών σπούδασε,
όπως και πολλοί άλλοι από τη Δίβρη και από τα γύρω χωριά, στο Υποδιδασκαλείο
της Δίβρης που λειτούργησε ως γνωστόν το 1900 έως το 1902.
Ο Ηγούμενος Παρθένιος (δεξιά) μαζί με μια άλλη ιερατική μορφή τον παπα-Γιάννη Τσιχλιά (αριστερά) και τον νέο ιερέα παπα-Αποστόλη |
Δεν
γνωρίζουμε αν τότε που βγήκε δάσκαλος είχε καρεί μοναχός ή είχε χειροτονηθεί
ιερομόναχος. Ούτε γνωρίζουμε εάν υπηρέτησε ως δάσκαλος πριν οριστικά αφιερωθεί
στον μοναστικό βίο. Μια πληροφορία που έχουμε από συγγενικό του πρόσωπο μας
λέει ότι είχε κάνει δάσκαλος στην Μποκοβίνα, χωρίς αυτό να είναι βέβαιο.
Ο Ηγούμενος Παρθένιος σε νεαρή ηλικία μαζί με συμπολίτες του Λαζαρο-Βασιλιώτες |
Ο
Παρθένιος έγινε Ηγούμενος στο Πάνω Μοναστήρι της Δίβρης, μετά τον μακαριστό
Γαβριήλ Κυριαζόπουλο την δεκαετία του 1920 και Ηγουμένευσε μέχρι του θανάτου
του, το έτος 1957. Τα τελευταία 8 χρόνια της θητείας του, την ουσιαστική
διοίκηση και διαχείριση του Μοναστηριού είχε ο δραστήριος μοναχός Βαρλαάμ
Μπαλάσκας, βοηθούμενος από τον εξαίρετο
και καλοκάγαθο μοναχό Χαρίτωνα Σαρρή που αργότερα αναμόρφωσαν και ανακαίνισαν
εκ βάθρων την Μονή με τη βοήθεια και συμβολή του μεγάλου τέκνου της Δίβρης,
πολιτικού Στέφανου Στεφανόπουλου.
Ο Ηγούμενος Παρθένιος μαζί με τον νεο ιερέα παπα-Αποστόλη |
Όλες
οι μαρτυρίες για την Ηγουμενική θητεία του Παρθενίου συγκλίνουν ομόθυμα ότι
υπήρξε ένας μειλίχιος, ήπιος χαρακτήρας και γεμάτος καλοσύνη άνθρωπος που ποτέ
δεν ήρθε σε σύγκρουση με κανένα συντοπίτη του ή ξένο. Είχε σε όλους τους
προσκυνητές, τους επισκέπτες, τους περαστικούς και τους κατατρεγμένους ανοιχτές
τις πόρτες του Μοναστηριού όλο σχεδόν το 24ωρο. Ακόμη και με τους τσοπάνηδες
της περιοχής έβρισκε λύσεις και ποτέ δεν τους καταδίωκε, όταν καταπατούσαν τα
βοσκοτόπια της μοναστηριακής περιουσίας.
Φιλοξενούσε
στο Μοναστήρι με ευχαρίστηση και
απλοχεριά μεγάλες προσωπικότητες της θρησκευτικής, πνευματικής, λογοτεχνικής
και πολιτικής ζωής του Νομού και της χώρας μας. Γνωστή είναι η συχνή επίσκεψη
και παραθεριστική διαμονή, του ογκόλιθου
της θρησκευτικής μας Πίστης και Εθνικής Αντίστασης και αθεράπευτου διβριολάτρη
Μητροπολίτη Αντωνίου Πολίτη που μάλιστα έγραψε επί τόπου τα δυο καταπληκτικά
ποιήματα «Στο Μοναστηράκι της Παναγιάς Κυράς μου» και το « η Αβορίτσα». Από
εκεί πέρασε και φιλοξενήθηκε επί μακρόν ο ποιητής Θεόδωρος Ξύδης, ο οποίος επί
τόπου έγραψε τη περίφημη συλλογή ποιημάτων του το έτος 1930 «’Ελατα, θεία έλατα».
Επίσης εκεί φιλοξενήθηκε όταν ήταν φοιτητής στη Γαλλία αλλά και πολλές φορές
αργότερα, ο μετέπειτα Πρωθυπουργός Στέφανος Στεφανόπουλος, που όπως είπαμε
φρόντισε για την οριστική ανακαίνιση του Μοναστηριού.
Όμως,
ο Παρθένιος έφερε και το βάρος ενός μεγάλου ονόματος και είχε συναίσθηση αυτής
της τιμητικής κληρονομιάς. Είχε το όνομα του Ηγουμένου της Μονής Παρθενίου, ο
οποίος στην Επανάσταση του 1821 ήταν οπλαρχηγός και επί κεφαλής 100 διβριωτών
στρατιωτών έλαβε μέρος και πολέμησε γενναία στις μάχες στο Πούσι, στην Πάτρα,
στη Ακράτα και αλλού και η Σεβαστή Διοίκηση του απένειμε την πρώτη διάκριση, το
«Αργυρούν μετάλλιον Ανδρείας». Ήταν ο επόμενος Ηγούμενος μετά τον ηρωϊκό θάνατο
στη Μάχη του Πούσι του Ηγουμένου της
Μονής Άνω Δίβρης οπλαρχηγού Αρχιμανδρίτη Παϊσίου Σκανδάμη που κοσμεί στην πρώτη
σειρά το Μνημείο που εμείς στήσαμε στην πλατεία της Δίβρης.
Ο
Ηγούμενος Παρθένιος Τσίγγανος, πέρασε προπολεμικά ημέρες ευδαιμονίας και ακμής
στο «Μοναστήρι της Παναγιάς Κυράς μας», αλλά και πολύ δύσκολες και δυσάρεστες
στιγμές στην Κατοχική και Εμφυλιακή περίοδο, όταν το Μοναστήρι υπέστη μεγάλες
καταστροφές, αλλά στάθηκε βράχος ακλόνητος.
Ο
Παρθένιος έμεινε στη μνήμη των πάντων, ως ο υποδειγματικός Ηγούμενος και σωστός
ιερωμένος. Αγαπούσε όλους του διβριώτες, το προσωπικό του Μοναστηριού, τους
συγγενείς του Τσιγγαναίους και είχε καλές σχέσεις με Ομογενείς διβριώτες.
Μάλιστα ένας ομογενής της Αμερικής, διβριώτης και συγγενής του Ηγουμένου
Παρθενίου ονόματι Ταβλάς ήταν ο μόνιμος και απλόχερος χορηγός δωρητής της Ιεράς
Μονής. Και όπως λένε οι παλιότεροι είχε δωρίσει στον Ηγούμενο χρυσοποίκιλτα
μεγάλης αξίας άμφια, που δεν γνωρίζουμε εάν υπάρχουν σήμερα, ενώ κανονικά θα
έπρεπε να κοσμούν τις προθήκες της Μονής.
Ο σπουδαίος Ιερομόναχος
Παρθένιος εθήτευσε και ως Αρχιερατικός
Επίτροπος Λαμπείας πριν αναλάβει ο παπα-Αποστόλης Μιχαλόπουλος, γεγονός που
αποδεικνύει την εκτίμηση που υπήρχε στην
ανωτερότητα αυτής της προσωπικότητας που λάμπρυνε με τη σειρά του, τα
τιμημένα ράσα της Δίβρης...»
ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΙ
ΤΩΝ ΕΚΠΡΟΣΩΠΩΝ ΣΥΓΓΕΝΩΝ ΤΩΝ 5 ΙΕΡΩΜΕΝΩΝ
Μετά το πέρας των
ανωτέρω ομιλιών για τον κάθε τιμώμενο ιερωμένο που καταχειροκρότησε το
πολυπληθές ακροατήριο, εκλήθησαν στο βήμα κατά σειρά οι εκπρόσωποι των συγγενών
των τιμώμενων οι οποίοι χαιρέτισαν, ο καθένας με τον δικό του τρόπο, με θερμά
και συγκινητικά λόγια που εντυπωσίασαν τους παραβρεθέντες.
Πρώτος, απηύθυνε χαιρετισμό ο κ. Κώστας Απ.
Μιχαλόπουλος, γιος του αείμνηστου παπα-Αποστόλη.
Στη συνέχεια η εγγονή του
(κόρη του γιου του Γιώργου) η κ. Σωτηρούλα Μιχαλοπούλου, διάβασε ένα
συγκινητικό και λογοτεχνικό κείμενο-αφιέρωμα στον παππού της.
Δεύτερος,
απηύθυνε χαιρετισμό ο κ. Αλέξης Τσάμης (γιος, του γιου του Δημήτρη), εγγονός
του αείμνηστου παπα-Νίκου.
Τρίτη, απηύθυνε χαιρετισμό η κ. Βάσσω
Οικονόμου (κόρη, της κόρης του Ελένης) εγγονή του αείμνηστου παπα-Ανδρέα
Τέταρτος, απηύθυνε χαιρετισμό ο κ. Βασίλης
Γεωργ. Σπυρόπουλος εκ μέρους της οικογένειας (των Τσιγγαναίων) του
Ηγουμένου αείμνηστου Παρθενίου.
Η ΑΠΟΝΟΜΗ
ΤΩΝ ΤΙΜΗΤΙΚΩΝ ΠΛΑΚΕΤΩΝ
Τέλος, εκλήθησαν οι
πρεσβύτεροι εκ των παρισταμένων συγγενών των τιμώμενων για να παραλάβουν τις
τιμητικές πλακέτες. Την απονομή έκανε ο πρόεδρος του «ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ
ΔΙΒΡΗΣ» Σωτήρης Σωτηρόπουλος, ενώ παράλληλα ο συντονιστής Καθηγητής
Πανεπιστημίου Νίκος Αναστασόπουλος διάβαζε το περιεχόμενο κάθε τιμητικής
πλακέτας.
1
Ο γιος του παπα-Αποστόλη, Χαράλαμπος
Μιχαλόπουλος παραλαμβάνει την τιμητική πλακέτα
ΑΠΟΣΤΟΛΩ ΜΙΧΑΛΟΠΟΥΛΩ,
ΤΩ ΜΙΧΑΗΛ
ΑΝΔΡΙ ΑΓΑΘΩ, ΣΕΒΑΣΜΙΩ ΛΕΙΤΟΥΡΓΩ ΤΟΥ ΥΨΙΣΤΟΥ
ΠΟΛΛΑ ΤΗΝ ΔΙΒΡΗΝ ΕΥΕΡΓΕΤΗΣΑΝΤΙ
ΔΙΑΚΟΝΙΣΑΝΤΙ ΕΠΙ ΔΕΚΑΕΤΙΑΣ ΕΥΚΛΕΩΣ ΤΗΝ ΠΟΙΜΑΝΤΙΚΗΝ
ΚΑΙ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑΝ ΤΩΝ ΕΝΟΡΙΩΝ
ΑΓΙΩΝ ΑΝΑΡΓΥΡΩΝ ΚΑΙ ΑΓΙΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ
ΕΙΣΕΤΙ ΔΕ ΔΙ΄ ΕΡΓΩΝ
ΦΙΛΑΝΘΡΩΠΙΑΣ ΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΝ
ΠΡΟΟΔΟΝ ΤΗΣ ΚΩΜΟΠΟΛΕΩΣ ΣΘΕΝΕΙ ΥΠΗΡΕΤΗΣΑΣ
ΤΙΜΗΣ ΑΠΑΣΗΣ ΤΕΚΜΗΡΙΟΝ ΤΗΝ ΠΛΑΚΑ ΤΑΥΤΗΝ
ΕΓΕΝΕΤΟ ΤΟΔΕ ΕΝ ΔΙΒΡΗ ΤΗ 26Η ΜΗΝΟΣ ΙΟΥΛΙΟΥ 2015
ΤΟ «ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ
ΔΙΒΡΗΣ»
2
Ο γιος του παπα-Νίκου, Δημήτρης Τσάμη
παραλαμβάνει την τιμητική πλακέτα
ΝΙΚΟΛΑΩ ΤΣΑΜΗ, ΤΩ
ΧΡΗΣΤΩ
ΑΝΔΡΙ ΑΓΑΘΩ, ΣΕΒΑΣΜΙΩ ΛΕΙΤΟΥΡΓΩ ΤΟΥ ΥΨΙΣΤΟΥ
ΠΟΛΛΑ ΤΗΝ ΔΙΒΡΗΝ ΕΥΕΡΓΕΤΗΣΑΝΤΙ
ΔΙΑΚΟΝΙΣΑΝΤΙ ΕΠΙ ΔΕΚΑΕΤΙΑΣ ΕΥΚΛΕΩΣ ΤΗΝ ΠΟΙΜΑΝΤΙΚΗΝ
ΚΑΙ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑΝ ΤΩΝ ΕΝΟΡΙΩΝ
ΑΓΙΑΣ ΜΑΡΙΝΗΣ ΚΑΙ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΕΩΣ ΣΩΤΗΡΟΣ
ΕΙΣΕΤΙ ΔΕ ΔΙ΄ ΕΡΓΩΝ
ΦΙΛΑΝΘΡΩΠΙΑΣ ΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΝ
ΠΡΟΟΔΟΝ ΤΗΣ ΚΩΜΟΠΟΛΕΩΣ ΣΘΕΝΕΙ ΥΠΗΡΕΤΗΣΑΣ
ΤΙΜΗΣ ΑΠΑΣΗΣ ΤΕΚΜΗΡΙΟΝ ΤΗΝ ΠΛΑΚΑ ΤΑΥΤΗΝ
ΕΓΕΝΕΤΟ ΤΟΔΕ ΕΝ ΔΙΒΡΗ ΤΗ 26Η ΜΗΝΟΣ ΙΟΥΛΙΟΥ 2015
ΤΟ «ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ
ΔΙΒΡΗΣ»
3
Η τιμητική πλακέτα του παπα-Κώστα θα
αποσταλεί στο γιό του Θόδωρο Δασκαλόπουλο
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΩ
ΔΑΣΚΑΛΟΠΟΥΛΩ, ΤΩ ΙΩΑΝΝΗ
ΑΝΔΡΙ ΑΓΑΘΩ, ΣΕΒΑΣΜΙΩ ΛΕΙΤΟΥΡΓΩ ΤΟΥ ΥΨΙΣΤΟΥ
ΠΟΛΛΑ ΤΗΝ ΔΙΒΡΗΝ ΕΥΕΡΓΕΤΗΣΑΝΤΙ
ΔΙΑΚΟΝΙΣΑΝΤΙ ΕΠΙ ΔΕΚΑΕΤΙΑΣ ΕΥΚΛΕΩΣ ΤΗΝ ΠΟΙΜΑΝΤΙΚΗΝ
ΚΑΙ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑΝ
ΤΗΣ ΕΝΟΡΙΑΣ ΑΓΙΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ
ΕΙΣΕΤΙ ΔΕ ΔΙ΄ ΕΡΓΩΝ
ΦΙΛΑΝΘΡΩΠΙΑΣ ΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΝ
ΠΡΟΟΔΟΝ ΤΗΣ ΚΩΜΟΠΟΛΕΩΣ ΣΘΕΝΕΙ ΥΠΗΡΕΤΗΣΑΣ
ΤΙΜΗΣ ΑΠΑΣΗΣ ΤΕΚΜΗΡΙΟΝ ΤΗΝ ΠΛΑΚΑ ΤΑΥΤΗΝ
ΕΓΕΝΕΤΟ ΤΟΔΕ ΕΝ ΔΙΒΡΗ ΤΗ 26Η ΜΗΝΟΣ ΙΟΥΛΙΟΥ 2015
ΤΟ «ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ
ΔΙΒΡΗΣ»
4
Ο γιος του παπα-Ανδρέα, Νίκος
Βασιλόπουλος παραλαμβάνει την τιμητική παλακέτα
ΑΝΔΡΕΑ ΒΑΣΙΛΟΠΟΥΛΩ, ΤΩ
ΙΩΑΝΝΗ
ΑΝΔΡΙ ΑΓΑΘΩ, ΣΕΒΑΣΜΙΩ ΛΕΙΤΟΥΡΓΩ ΤΟΥ ΥΨΙΣΤΟΥ
ΠΟΛΛΑ ΤΗΝ ΔΙΒΡΗΝ ΕΥΕΡΓΕΤΗΣΑΝΤΙ
ΔΙΑΚΟΝΙΣΑΝΤΙ ΕΠΙ ΔΕΚΑΕΤΙΑΣ ΕΥΚΛΕΩΣ ΤΗΝ ΠΟΙΜΑΝΤΙΚΗΝ
ΚΑΙ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑΝ ΤΩΝ ΕΝΟΡΙΩΝ
ΑΓΙΩΝ ΤΑΞΙΑΡΧΩΝ ΚΑΙ ΕΙΣΟΔΕΙΩΝ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ
ΕΙΣΕΤΙ ΔΕ ΔΙ΄ ΕΡΓΩΝ
ΦΙΛΑΝΘΡΩΠΙΑΣ ΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΝ
ΠΡΟΟΔΟΝ ΤΗΣ ΚΩΜΟΠΟΛΕΩΣ ΣΘΕΝΕΙ ΥΠΗΡΕΤΗΣΑΣ
ΤΙΜΗΣ ΑΠΑΣΗΣ ΤΕΚΜΗΡΙΟΝ ΤΗΝ ΠΛΑΚΑ ΤΑΥΤΗΝ
ΕΓΕΝΕΤΟ ΤΟΔΕ ΕΝ ΔΙΒΡΗ ΤΗ 26Η ΜΗΝΟΣ ΙΟΥΛΙΟΥ 2015
ΤΟ «ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ
ΔΙΒΡΗΣ»
5
Ο
Γιώργος Σπυρόπουλος εκ των συγγενών του Ηγουμένου Παρθενίου,
παραλαμβάνει την τιμητική πλακέτα
ΠΑΡΘΕΝΙΩ (ΙΩΑΝΝΗ)
ΤΣΙΓΓΑΝΩ, ΤΩ ΣΠΥΡΙΔΩΝΙ
ΑΝΔΡΙ ΑΓΑΘΩ, ΣΕΒΑΣΜΙΩ ΛΕΙΤΟΥΡΓΩ ΤΟΥ ΥΨΙΣΤΟΥ
ΠΟΛΛΑ ΤΗΝ ΔΙΒΡΗΝ ΕΥΕΡΓΕΤΗΣΑΝΤΙ
ΔΙΑΚΟΝΙΣΑΝΤΙ ΕΠΙ ΔΕΚΑΕΤΙΑΣ ΕΥΚΛΕΩΣ ΤΗΝ ΠΟΙΜΑΝΤΙΚΗΝ
ΚΑΙ ΜΟΝΑΣΤΙΚΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑΝ, ΗΓΟΥΜΕΝΕΥΣΑΝΤΙ
ΤΗΣ ΙΕΡΑΣ ΜΟΝΗΣ ΧΡΥΣΟΠΗΓΗΣ ΑΝΩ ΔΙΒΡΗΣ
ΕΙΣΕΤΙ ΔΕ ΔΙ΄ ΕΡΓΩΝ ΦΙΛΑΝΘΡΩΠΙΑΣ ΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΝ
ΠΡΟΟΔΟΝ ΤΗΣ ΚΩΜΟΠΟΛΕΩΣ ΣΘΕΝΕΙ ΥΠΗΡΕΤΗΣΑΣ
ΤΙΜΗΣ ΑΠΑΣΗΣ ΤΕΚΜΗΡΙΟΝ ΤΗΝ ΠΛΑΚΑ ΤΑΥΤΗΝ
ΕΓΕΝΕΤΟ ΤΟΔΕ ΕΝ ΔΙΒΡΗ ΤΗ 26Η ΜΗΝΟΣ ΙΟΥΛΙΟΥ 2015
ΤΟ «ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ
ΔΙΒΡΗΣ»
ΛΗΞΗ
Και στο τέλος, έξω στην αυλή του "ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ" το κέρασμα και η συζήτηση