Sotiris Sotiropoulos: Ιστορικές αναφορές και φωτογραφίες καρέ-καρέ του καταρρέοντος Μνημείου-Υδραγωγείου «ΕΙΣΒΟΡΑ» της τοπικής Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Δίβρης…

Το Υδραγωγείο-Μνημείο, όπως ηταν την 10ετία του 1990

Ιστορικές αναφορές και φωτογραφίες καρέ-καρέ του καταρρέοντος Μνημείου-Υδραγωγείου «ΕΙΣΒΟΡΑ» της τοπικής Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Δίβρης…

Έχουμε ξαναγράψει γιαυτό το αρχιτεκτονικό Μνημεία της γενέτειρας. Ένα Υδραγωγείο–θαύμα για τα τοπικά δεδομένα που χτίστηκε το έτος 1907 (πριν 111 χρόνια) για να υδροδοτήσει μόνο μια συνοικία από τις 7 της Δίβρης, τους Λαζαράδες που ήταν ο τόπος γέννησης του χρηματοδότη και ευεργέτη Γεωργίου Δανίκα. Ο Γεώργιος Δανίκας ήταν μεγαλέμπορος της Πάτρας, με το προσωνύμιο «Βουδ» που λέγεται ότι έδωσε και το όνομά του στην ομώνυμη πλατεία «Βουδ» της Πάτρας (αν και αυτό πρέπει να είναι μύθος, καθότι άλλος έδωσε το όνομά του στην πλατεία, ο πλούσιος Άγγλος σταφιδέμπορος Βουδ…)

Ημέρες ακμής και δόξας…

Εκείνο που πρέπει να τονίσουμε για αυτό το θαύμα, είναι ότι τότε που δεν υπήρχαν τα μέσα μεταφοράς και οικοδόμησης, δημιουργήθηκε ένα καταπληκτικό κτήριο σε υψόμετρο 1100 μέτρων, σε λίαν δύσβατη περιοχή (στο μέσο ύψος των Ιερών Λαμπείων ορέων) που είναι σίγουρο ότι κουβαλούσαν τα υλικά με ζώα στα βουνά και τα λαγκάδια… Ένας πρόχειρος υπολογισμός που έγινε το έτος 1980 (με τη βοήθεια χρηματιστή) από μένα και τον αδελφικό μου φίλο αείμνηστο Νίκο Κουτσόπουλο, με βάση ένα γραπτό σημείωμα που βρήκαμε για την δαπάνη που έγινε τότε (το 1907) σε χιλιάδες χρυσές λίρες, που με την αναγωγή υπολογίστηκε το μυθικό ποσό των 800.000.000 Δραχμών!...

Από το Μνημείο αυτό (το κεντρικό Υδραγωγείο) που πήρε το όνομα «ΕΙΣΒΟΡΑ» ξεκινούσε ένας υδαταγωγός με μαντεμένιες σωλήνες διαμετρήματος περίπου 15-20 πόντων (!!)

και μετά μια διαδρομή ενός χιλιομέτρου στα απότομα πρανή του βουνού «Ανάληψη» και ένα ρέμα, κατέληγε στην περίφημη καλλίπετρη βρύση της «Ράχης» Λαζαράδων, με τέσσαρες αείρροες κρήνες (δυο καντάλους και δυο σωληνωτές).

Στη βρύση αυτή δεσπόζει και η μαρμάρινη επιγραφή «ΔΑΠΑΝΗ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΔΑΝΙΚΑ 1907»

Το ίδιο το κεντρικό κτήριο έχει διαστάσεις 28,5 μέτρων μήκος, 5 μέτρα πλάτος και ύψος 2,5 μέτρων, δηλαδή συνολικό όγκο δεξαμενής 350 κυβικών (!!!). Στην εποχή της ακμής του είχε στέψη στην οροφή 40 περίπου μέτρων με τεράστια καλλιτεχνικά πελεκημένα αγκωνάρια, από τα οποία σήμερα φευ!, έχουν απομείνει ελάχιστα στη θέση τους και άλλα στο έδαφος «ατάκτως ερριμένα…». Επίσης υπάρχουν στην πρόσοψη 3 καλαίσθητα παράθυρα, πάλι με πελεκημένα αγκωνάρια. Το εσωτερικό της που έχει σε τρία σημεία θολωτή κατατομή, έχει ένα επίχρισμα σαν τσιμεντοκονία (μάλλον θα ήταν από ένα μίγμα πορσελάνης με άλλα υλικά της εποχής). Εκείνο που προκαλεί τον θαυμασμό είναι η οροφή που ήταν επίπεδη με εμβαδόν περίπου 150 τετρ. μέτρων που στηριζόταν μόνο σε τρία οριζόντια δοκάρια 5 μέτρων, σιδερένια ή μαντεμένια….. Και όλα αυτά σε ημέρες ακμής και δόξας.

Ημέρες παρακμής και αδιαφορίας….

Και φτάνουμε στους σύγχρονους χρόνους. Όσο μπορώ να θυμάμαι εγώ (από την δεκαετία του 1950) υπήρχαν τότε φιλοπόλιδες Διβριώτες που φρόντιζαν το Υδραγωγείο και δίκτυο προς την βρύση «Ράχη» των Λαζαράδων. Ένας από αυτούς ήταν ο αείμνηστος Χαράλαμπος Ζώτος που φρόντιζε συνεχώς με πολλές θυσίες για την καλή κατάσταση και του Υδραγωγείου και της βρύσης. Τις επόμενες δεκαετίες, όταν στη Δίβρη μπήκαν στα σπίτια τα δίκτυα υδροδότησης, κατ΄ αρχήν από το υδραγωγείο της «ΕΙΣΒΟΡΑΣ» πήραν νερό τα σπίτια της συνοικίας «Λαζαράδες», μετά πήρε νερό από το Υδραγωγείο και η συνοικία «Βασιλαίοι».

Και από εδώ και πέρα ήρθαν χρόνοι δίσεχτοι για το Μνημείο. Μάλιστα (εδώ είναι ένα σκάνδαλο) το έτος 2006, με ένα Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα και μεγάλη δαπάνη 31.500 Ευρώ, αντί να επισκευάσουν το κεντρικό Υδραγωγείο – υδρομάστευση για να συντηρηθεί και να σωθεί, όπως γίνεται συνήθως, φαγώθηκαν τα πολλά αυτά χρήματα και έφτιαξαν ο αφιλότιμοι μια δεξαμενή αποθήκευσης του νερού της κακιάς ώρας ,

ακριβώς στα 50 μέτρα από το κεντρικό Υδραγωγείο-υδρομάστευση της «ΕΙΣΒΟΡΑΣ», προφανώς με εργολαβικές «αμαρτίες», ενώ έπρεπε να φτιάξουν την δεξαμενή αυτή στο κέντρο της συνοικίας για την διανομή του νερού….

Μια ελπίδα ανακατασκευής του Μνημείου που σαμποταρίστηκε…

Το έτος 1998, τύχη αγαθή, Περιφερειάρχης Δυτ. Ελλάδας ήταν ο εκ καταγωγής Διβρώτης κ. Κώστας Παπαδημητρίου. Τότε τον προσκαλέσαμε εμείς (το «ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΔΙΒΡΗΣ») κάναμε συγκέντρωση στο ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ που του εκθέσαμε τα προβλήματα της κωμόπολης και τον ξεναγήσαμε στα αξιοθέατα της Δίβρης, μεταξύ άλλων τον πήγαμε και στην συνοικία Λαζαράδες,

όπου ήταν το σπίτι των προγόνων του και επειδή μας ζήτησε να του προτείνουμε δυο έργα για να τα χρηματοδοτήσει, για να αφήσει το όνομά του. Το ένα ήταν η διάσωση του Μνημείου της «ΕΙΣΒΟΡΑΣ» και το άλλο η συντήρηση του Δημοτικού Σχολείου Δίβρης και το δέχτηκε…. Μετά λίγο καιρό ο αλήστου Μνήμης Δήμαρχος Παπανικολόπουλος και κάποιοι …«παράγοντες» της Δίβρης πήγαν στην Πάτρα και του ζήτησαν τα χρήματα να χρησιμοποιηθούν για εσωτερική οδοποιία της Δίβρης, όπερ και εγένετο. Και βεβαίως τα 130 εκατομμύρια Δραχμές που χορηγηθήκαν (βλ. πινακίδα που υπάρχει ακόμη)

διετέθησαν για την ασφαλτόστρωση και κάποιες ιδιωτικές μάντρες (δώρο) στον δρόμο από Αγια Σωτήρω προς Παπαλιτσαίϊκα σπίτια!….

Έτσι χάθηκε η μεγάλη και μοναδική ευκαιρία, για το Μνημείο που δεν έχει πλέον γυρισμό…

Οι θλιβερές εικόνες από τη σημερινή περιδιάβαση….

Φτάνουμε στο σωτήριον έτος 2017. Εμείς τον περασμένο Σεπτέμβρη, στην επίσημη ΑΝΑΦΟΡΑ-ΔΙΑΜΑΡΤΥΡΙΑ-ΑΙΤΗΣΗ προς όλες τις υπεύθυνες, αρμόδιες και συναρμόδιες Αρχές (με αφορμή την τριτοκοσμική μόλυνση του πόσιμου νερού όλων των Υδραγωγείων της Δίβρης) καταγράψαμε μαζί με τα άλλα και το Μνημείο αυτό μαζί σχετική φωτογραφία….

Και δεν πέρασαν ούτε 2 μήνες που μαθαίνουμε την χαριστική βολή που δέχτηκε το Μνημείο, με την πλήρη κατάρρευση μέρους της οροφής του!!... Γεγονός που λύπησε βαθύτατα τους κατοίκους Βασιλαίων και Λαζαράδων, οι οποίοι συνειδητοποίησαν τι ακριβώς έγινε και έτρεχαν να πάρουν νερό (μετά το …εμφιαλωμένο του Δήμου!) από άλλες πηγές.

Έτσι σε πρώτη μου επίσκεψη στην γενέτειρα, πήρα την φωτογραφική μου μηχανή και πήγα επί τόπου με κίνδυνο από το δύσβατο της περιοχής και φωτογράφησα καρέ-καρέ την κατάσταση ενώ παράλληλα ένοιωσα να με κατακλύζουν διάφορα άσχημα συναισθήματα (θλίψης, οργής, θυμού κλπ) αλλά και άλλα όπως επιμονής, διεκδίκησης και απαντοχής που είναι το συστατικό στοιχείο του χαρακτήρα μου…

Αμέσως συνέταξα, ένα έγγραφο στους άμεσα υπεύθυνους αυτουργούς που εγκληματούν εις βάρος της Υγείας και της Πολιτιστικής Κληρονομιάς (που είναι ο Δήμος και η ΔΕΥΑ Αρχ. Ολυμπίας), αλλά και τους συναρμόδιους της Ελληνικής Πολιτείας, και αμέσως τους το στείλαμε που μάλιστα πήρε μεγάλη δημοσιότητα στα ηλεκτρονικά και έντυπα ΜΜΕ, κυρίως της Ηλείας.

Διαβάστε το:

«ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ ΕΚΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΕΝΩΣΗ

ΛΑΜΠΕΙΕΩΝ (ΔΙΒΡΙΩΤΩΝ) ΗΛΕΙΑΣ

«ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΔΙΒΡΗΣ»

27063 Λαμπεία τηλ 6972295293,

μειλ:sotxsot@gmail.com Δίβρη (Λαμπεία) 5 -1-2018

αρ. πρωτ. 2421

ΑΝΑΦΟΡΑ – ΔΙΑΜΑΡΤΥΡΙΑ

Προς

1. Γεν. Γραμματέα Αποκεντρωμένης Δ/σης Πελοπ-ΔΕ-Ιον

2. Περιφερειάρχη Δυτ. Ελλάδας

3. Περιφερειακή Ενότητα Ηλείας

ΚΟΙΝΟΠΟΙΗΣΗ: 1) Υπουργό Εσωτερικών (που πρόσφατα διέθεσε 200.000 ευρώ στην ΔΕΥΑ Αρχ. Ολυμπίας) 2) Δ/ση Νεωτέρων Μνημείων Δυτ. Ελλάδας 3) Δημοτικούς Συμβούλους Αρχ. Ολυμπίας

Καταρρέει και καταστρέφεται ένα από τα σπουδαιότερα ιστορικά ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΑ ΜΝΗΜΕΙΑ της Διβρης Ηλείας, κτίσεως 1907!!!... Το Υδραγωγείο της "ΕΙΣΒΟΡΑΣ", από την εγκληματική αδιαφορία των υπεύθυνων Δήμου και ΔΕΥΑ Αρχ. Ολυμπίας

Άφατη θλίψη, διακατέχει τους κατοίκους της κωμόπολης Δίβρης (Λαμπείας) Ηλείας.

Ήταν αναμενόμενο. Η πλήρης αδιαφορία των κατ´ εξοχήν αρμόδιων, Δήμου και ΔΕΥΑ Αρχ. Ολυμπίας και της Τοπικής Κοινότητας Λαμπειας έφερε αυτό το αποτέλεσμα, που βλέπετε στις επισυναπτόμενες φωτογραφίες. Πριν λίγο καιρό κατέρρευσε και μέρος της οροφής του ΜΝΗΜΕΙΟΥ !!..,,

Μικρή ενημέρωση, για όσους δεν ξέρουν τι είναι αυτό το περίφημο Μνημείο:

Κατασκευάστηκε το έτος 1907 (πριν 111 χρόνια) σε υψόμετρο 1100 μ. με δαπάνες του ευεργέτη της Διβρης Γεωργίου Δανίκα από τους Λαζαράδες της Διβρης, μεγαλέμπορου της Πάτρας, του επιλεγόμενο "Βουδ" (που λέγεται ότι έδωσε και το όνομά του στη ομώνυμη πλατεία «Βουδ» στην Πάτρα, αλλά αυτό μπορεί να είναι και μύθος)... Ερευνώντας βρήκαμε ότι το μεγάλο αυτό έργο το έτος 1907 είχε κοστίσει πολλές δεκάδες χιλιάδες λίρες που το έτος 1980, αντιστοιχήθηκε νομισματικά στο μυθώδες ποσό των 800 εκατομμυρίων Δραχμών!!!!...,

Είναι (ήταν δηλαδή) ένα κτίριο καλλίπετρο με πελεκητές πέτρες στην στέψη, τις γωνίες και τα 3 παράθυρα, διαστάσεων περίπου 25μ μήκους Χ 5μ πλάτους Χ 2,5μ ύψους με θολωτά διαμερίσματα μέσα. Υδροδοτούσε παλιά την καλλίπετρη βρύση της "Ράχης" Λαζαράδων και τις τελευταίες δεκαετίες επί πλέον δύο από τις συνοικίες της Δίβρης, «Βασιλαίους» και «Λαζαράδες»....

Το έτος 1998 Περιφερειάρχης Δυτ Ελλάδας ήταν ο εκ καταγωγής Διβριώτης Κωνστ. Παπαδημητρίου και τότε τον πήγαμε επί τόπου (βλ.1^η φωτ πως ήταν το Μνημείο το 1998) και είδε το Υδραγωγείο και του προτείναμε να το ανακαινίσει (μαζί με το Δημοτικό Σχολείο) και πράγματι διέθεσε η ΠΔΕ, ένα σεβαστό ποσό (129 εκατομ. Δραχμές) για την συντήρηση και ανάδειξή του... Δυστυχώς τότε παρενέβη ο τότε αλήστου μνήμης Δήμαρχος Λαμπείας και τοπικοί "παράγοντες" και τα χρήματα πήγαν για εσωτερική οδοποιία (και μάλιστα με εργολαβικές «αμαρτίες»), ενώ ο δρόμος θα μπορούσε να γίνει με άλλα κονδύλια της Νομαρχίας.... Και χάθηκε τότε η ευκαιρία να διασωθεί το Μνημείο!!!..,

Τώρα το Μνημείο, σχεδόν ερείπιο, άσκεπο και λυπημένο βλέπει τον ουρανό περιμένοντας τον πλήρη θάνατο του (βλ. 2^η και 4^η φωτ)....

Και μείς οι δημότες και πολίτες της Δίβρης ανήμποροι και τεθλιμμένοι παρακολουθούμε τους θύτες υπεύθυνους του Δήμου, της ΔΕΥΑ και της Κοινότητας να αδιαφορούν εγκληματικά για ένα ΜΝΗΜΕΙΟ που άντεξε πάνω από 100 χρόνια, αλλά λύγισε μπροστά στην αναλγησία των σύγχρονων ολετήρων....
Και ο μέγας ευεργέτης Γεώργιος Δανίκας (Βουδ) να μας κοιτάζει από ψηλά βουρκωμένος....

Να σημειώσουμε επιπροσθέτως:

Πρώτον. ότι πριν 10 χρόνια δαπανήθηκαν 31.000 ευρώ από τα ΕΣΠΑ για να γίνει η υδροδότηση της συνοικίας των «Βασιλαίων» από αυτό το Υδραγωγείο της «ΕΙΣΒΟΡΑΣ» (βλ. 3^ηφωτ) και δεν το συντήρησαν (δηλ. το παλιό Υδραγωγείο) αλλά κατασπατάλησαν τα χρήματα (προφανώς τα περισσότερα …«απαλλοτρίωσαν» οι εργολάβοι) φτιάχνοντας δίπλα μια πρόχειρη Δεξαμενή της κακιάς ώρας ….

Και δεύτερον, εμείς βεβαίως πριν 2 μήνες (προτού καταρρεύσει η οροφή του Μνημείου), στείλαμε στους έχοντες τον Α΄ βαθμό ευθύνης (που είναι ο Δήμος και ΔΕΥΑ Αρχ. Ολυμπίας) και όλες τις συναρμόδιες Κρατικές Αρχές και Υπηρεσίες, επίσημο έγγραφο μαζί με τη 2^η φωτογραφία με αφορμή την εγκατάλειψη του Υδραγωγείου και την τριτοκοσμική «κοπρανώδη μόλυνση» του πόσιμου νερού. Μάλιστα το έγγραφο αυτό έγινε αιτία η Αποκεντρωμένη Δ/ση Πελοπ-ΔΕ-Ιον της ΠΕ Ηλείας να εγκαλεί το Δήμο και την ΔΕΥΑ Αρχ. Ολυμπίας και να παραπέμπει το θέμα στους Επιθεωρητές Δημόσιας Διοίκησης που ελπίζουμε να το ερευνούν... (έγγραφα της ΠΕ Ηλείας 264375/17-1-2017 και 293952/21-11-2017)

Κατόπιν των ανωτέρω εκτεθέντων, παρακαλούμε τις αρμόδιες Κρατικές Αρχές αποδέκτες του παρόντος, όπως πράξουν τα δέοντα σύμφωνα με τους Νόμους και Διατάξεις της συντεταγμένης Πολιτείας και αποδώσουν τις ευθύνες όθεν ανήκουν

Εν αναμονή ενεργειών και απαντήσεώς Σας

Μετά τιμής

ο πρόεδρος

Σωτήρης Σωτηρόπουλος

(ιατρός, εκδότης του περιοδικού «ΔΙΒΡΗ» και πρόεδρος της Κίνησης Πολιτών «Κοινωνική Ένωση Αναδημιουργίας»)

ΣΥΝΗΜΜΕΝΑ: 4 φωτογραφίες του Υδραγωγείου - Μνημείου

Υ.Γ. Το παρόν να πρωτοκολληθεί και καταστεί δημόσιο έγγραφο»

Περιδιαβαίνοντας με τον φωτογραφικό φακό, τον αψευδή αυτό μάρτυρα….

Οι φωτογραφίες μιλάνε μόνες τους. Διαβάστε τις λεζάντες κάτω από αυτές και νιώστε και σεις αυτό που κι εγώ έζησα και πείτε μας τη γνώμη σας…..