Το Περιβάλλον και η φτώχεια

Το Περιβάλλον και η φτώχεια

Γράφει η Μαρία Αρβανίτη-Σωτηροπούλου

(Πρόεδρος της Πανελλήνιας Ιατρικής Εταιρείας Κατά της Πυρηνικής και Βιοχημικής απειλής)

    Λένε ότι “ο γιατρός βλέπει τον άνθρωπο στην αδυναμία του, ο παπάς στο φόβο του και ο δικηγόρος στην ατιμία του”. Και τα τρία αυτά δεινά συνυπάρχουν στη φτώχεια. Η φτώχεια είναι η αιτία υποσιτισμού, επιδημιών, πολέμων και απώλειας της ανθρώπινης αξιοπρέπειας. Προκαλεί κύματα προσφύγων που αναζητούν ευκαιρίες επιβίωσης σε νέους τόπους. Μερικές φορές δεν γίνονται αποδεκτοί στη νέα τους πατρίδα, συχνά πεθαίνουν καθ' οδόν προς τη γη των ονείρων τους, γίνονται θύματα του ρατσισμού που γιγαντώνεται στον αναπτυγμένο κόσμο.

  Η Γη είναι το κοινό μας σπίτι και πια δε μπορούμε να ισχυριζόμαστε ότι τα προβλήματα του Τρίτου κόσμου δεν είναι και δικά μας προβλήματα. Τα δυστυχήματα του Τσερνόμπιλ και της Φουκουσίμα απέδειξαν ότι δεν υπάρχουν σύνορα. Κανείς πλέον δεν είναι ασφαλής σε μια γη με βρώμικους ποταμούς, νεκρές θάλασσες, κάτω από έναν ουρανό με μολυσμένα σύννεφα. Μοιραζόμαστε την ίδια Γη, που είναι το κοινό σπίτι για όλους καθώς φυτά, ζώα και άνθρωποι είμαστε τμήματα της ίδιας δημιουργίας.

Ασχέτως με την τεχνολογική πρόοδο, όσο έστω και ένας άνθρωπος πεθαίνει από πείνα ή από εύκολα θεραπευόμενη ασθένεια, δε μπορούμε να θεωρούμε ότι ζούμε σε πολιτισμένη εποχή. Το παράδοξο είναι ότι αν και ο συνολικός ανθρώπινος πλούτος φαίνεται ότι μεγαλώνει, το κενό ανάμεσα σε πλούσιους και φτωχούς επιμηκύνεται περισσότερο. Ο πόλεμος και η καταστροφή του περιβάλλοντος δημιουργούν φτώχεια και η φτώχεια είναι αιτία πολέμων και καταστροφής του περιβάλλοντος, σε ένα αμφίδρομο φαινόμενο. Θυμόμαστε όλοι στην Ινδονησία ότι οι πυρκαγιές και η οικονομική κρίση προκάλεσαν αστάθεια που έφθασε στα όρια εμφύλιου πολέμου. Επίσης είδαμε ότι δυο πολύ φτωχές χώρες, η Ινδία και το Πακιστάν, κατασκεύασαν πυρηνικά όπλα την ώρα που χιλιάδες πολίτες τους πεθαίνουν από την πείνα και τις πλημμύρες ή τον καύσωνα. Κάποιοι είπαν ότι οι πυρηνικές δοκιμές στο Πακιστάν ίσως προκάλεσαν τον καταστροφικό σεισμό στο Αφγανιστάν που προκάλεσε χιλιάδες θύματα. Μας φαίνεται παράλογο να επευφημούνται σε αρκετές χώρες οι ηγέτες επειδή κατασκευάζουν πυρηνικά αντί για ψωμί. Από την άλλη δε μπορεί να υπάρχουν δυο μέτρα και δυο σταθμά. Κανείς δεν πρότεινε κυρώσεις κατά της Γαλλίας, που συνέχιζε τις πυρηνικές δοκιμές ή για τις ΗΠΑ που ξεκίνησαν τις υποκρίσιμες πυρηνικές δοκιμές, αν και είχαν υπογράψει τις συμφωνίες απαγόρευσης, ενώ το Ιράκ πριν γίνει o ISIS υπέφερε επί χρόνια με πολλά θύματα κυρίως παιδιά, από τον πόλεμο και το εμπάργκο σε τρόφιμα και φάρμακα.

Είναι άδικο οι πλούσιες χώρες να υπαγορεύουν εντολές στις φτωχές για την προστασία του περιβάλλοντος, όταν είναι εξ' ολοκλήρου υπεύθυνες για το φαινόμενο του θερμοκηπίου, τη δημιουργία της Τρύπας του Όζοντος και την κλιματική αλλαγή που δημιουργήθηκε από τα δικά τους εργοστάσια, αυτοκίνητα, αιρκοντίσιον, και όλα τα καταναλωτικά αγαθά που θεωρούνται φυσιολογικά στα μάτια όλων των δυτικών, αλλά αδιανόητα στα μάτια των πεινασμένων κατοίκων του Τρίτου κόσμου. Δεν ξεχνώ το Διεθνές Συνέδριο της IPPNW στις ΗΠΑ το 1995. Έγινε σε ένα ωραίο Κολλέγιο στο Worcester MA. Έξω είχε ευχάριστη θερμοκρασία, αλλά σε όλα τα κτίρια το αιρκοντίσιον δούλευε στο φουλ και χρειαζόταν να φοράμε σακάκι και κάλτσες μέσα στις αίθουσες, ενώ τα φώτα έμεναν αναμμένα διαρκώς μέρα νύχτα ακόμη και στους εξωτερικούς διαδρόμους των κτιρίων. Επειδή ήταν καλοκαιρινή περίοδος στο χώρο υπήρχαν κάποια αγόρια που εκπαιδευόντουσαν σε διάφορα σπορ. Στο σελφ σέρβις εστιατόριο μπορούσες να τα δεις να βάζουν στο δίσκο τους 10 διαφορετικά είδη χυμών να τα δοκιμάζουν και να τα πετάνε. Αυτή είναι η φυσιολογική συμπεριφορά για ένα τμήμα των αμερικανών και τα παιδιά εκπαιδεύονται να πετούν τροφή, η οποία θα μπορούσε να καλύψει τις ανάγκες άλλων ανθρώπων. Το απελπιστικό είναι ότι οι περισσότεροι άνθρωποι δίνουν λεφτά σε φιλανθρωπικούς μαραθώνιους για να καλμάρουν τη συνείδηση τους, αλλά δεν είναι καθόλου πρόθυμοι να θυσιάσουν την παραμικρή τους άνεση και ν' αλλάξουν τον τρόπο ζωής τους για ένα δικαιότερο κόσμο και ένα καλύτερο περιβάλλον για όλους μας.

Δε μπορούμε να προστατεύσουμε το περιβάλλον, αν δεν διασφαλίσουμε ένα ελάχιστο όριο επιβίωσης για τους φτωχούς ανθρώπους. Δεν έχουμε το δικαίωμα να ζητάμε από εκείνους να κρατούν τη γειτονιά ευπρεπισμένη. Αν δεν έχουν καθαρό νερό και τουαλέτες στα σπίτια τους, δε μπορούν να τηρήσουν τις αναγκαίες συνθήκες υγιεινής. Αν δε μπορούν να ζεσταθούν το χειμώνα σίγουρα θα κάψουν το πλησιέστερο δένδρο. Δε μπορούμε να ζητάμε από ένα βοσκό στα ψηλά βουνά, το βαρύ χειμώνα που απομονώνεται και δε βρίσκει ζωοτροφές να μη κόβει τα κλαδιά από το προστατευόμενο δάσος για να ταίσει τα ζώα του. Η επιβίωση του κάθε ανθρώπου είναι πάντα η βασική προτεραιότητα. Η προστασία του περιβάλλοντος πρέπει να είναι ευθύνη των πλούσιων κρατών, οι οποίοι ευθύνονται περισσότερο για την καταστροφή του μέχρι σήμερα.

Τα μέλη του ΠΑΔΟΠ (πρόεδρος Πάνος Τριγάζης, Γεν. Γραμματέας Μαρία
Αρβανίτη Σωτηροπουλου) κάτω από την Ακρόπολη, διαδηλώνουν
για την Ειρήνη και κλιματική αλλαγή....

Πρόσφατα βιώνουμε πολλές καταστροφές που προκλήθηκαν από φυσικά φαινόμενα. Κάποιοι κατηγόρησαν γιαυτό τους αγρότες, που βάζουν φωτιές στα δάση για να δημιουργήσουν χωράφια για καλλιέργεια. Δεν είναι αλήθεια. Οι άνθρωποι εφαρμόζουν αυτή την πρακτική από τη στιγμή που ο άνθρωπος πρωτοέγινε γεωργός πάνω στη Γη. Φυσιολογικά το τροπικό δάσος δεν πυρπολείται εύκολα. Η αιτία των γιγάντιων πυρκαγιών είναι η κλιματική αλλαγή, που ξήρανε τα δένδρα σε βαθμό, που έγιναν εύφλεκτα. Από την άλλη δραματικές πλημμύρες και τυφώνες προκαλούν τόσους νεκρούς ακόμη και σε προηγμένα κράτη και η τεχνολογία φαίνεται ανίκανη να ελέγξει τις δυνάμεις της Φύσεως. Ήλθε λοιπόν ξανά ο καιρός να πληρώσουμε για τις αμαρτίες μας όπως την εποχή του Κατακλυσμού; Έχουμε κάποια πιθανότητα να βελτιώσουμε τη συμπεριφορά μας στα μάτια του δημιουργού;

Ευχόμεθα η σύσκεψη του ΟΗΕ για το περιβάλλον στο Παρίσι COP 21 να τολμήσει επιτέλους ένα βήμα για τη σωτηρία του πλανήτη μας. Εμείς οι ενεργοί πολίτες θα πιέζουμε συνεχώς για δίκαιη κατανομή των βαρών για το περιβάλλον, περιορισμό της σπατάλης και ολοκληρωτική στροφή σε καθαρή ενέργεια. Πιστεύουμε ότι είναι όχι μόνον εφικτό, αλλά και αναπόφευκτο.

Μαρία Αρβανίτη-Σωτηροπούλου